سخن ماه شهریور 96 شماره 1

اهمیت کنترل کیفیت آبزیان وارداتی و نیز تولیدات داخلی

یکی از ماموریت های اخیر که بیشتر به آن توجه کردیم و طی دو سه ماهه گذشته با مشارکت دفتر بهبود کیفیت سازمان شیلات ایران در دستور کار قرار داریم موضوع کنترل کیفیت آبزیان وارداتی و نیز تولیدات داخلی (اختصاصاً میگوی پرورشی) در سطح عمده فروشی ها بود.

نا گفته نماند که رصد محصولات عرضه شده در سطح خرده فروشی کماکان در برنامه کاری اتحادیه است و همین جا هم متذکر شویم که پس از آغاز این برنامه که در راستای تفاهمنامه فیمابین با سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان اجرا شد ، خوشبختانه منحنی رشد بسیار خوبی در ارتقای کمی و کیفی محصولات در سطح خرده فروشی ملاحظه گردید که نتایج آن به اطلاع خود شرکت های ذینفع رسیده و در فرصت مناسب اطلاع رسانی عمومی خواهد شد.

اما اقدام اخیر رصد عمده فروشی ها و سردخانه ها بازتاب بسیار مثبتی داشت به نحوی که تمام اعضای اتحادیه که مبادرت به واردات ماهی (خصوصاً ماهی تیلاپیا) کرده یا تولید میگو دارند از این اقدام به شدت استقبال نمودند و علیرغم آن که محدودیت هایی برای خود آنان ایجاد می شد لیکن در یک رویکرد مترقیانه به بهبود روند در جهت رفع نقائص کمک کرده و در این جریان اصلاحی به صورت کامل مشارکت نمودند .

اگرچه به دلایلی بهتر است ابعاد عمیق این اقدام مهم در داخل اتحادیه محدود باقی ماند لیکن به زودی آثار عملیاتی این حرکت در سطح خرده فروشی مشاهده خواهد شد. نکته مهم این است که در این فرایند منافع تولید کننده و واردکنندگان محترم نیز تامین شده و یکی از مهمترین وظایف صنفی اتحادیه با حمایت شیلات، دامپزشکی و سازمان حمایت به انجام رسیده است.

این نوع اقدامات معمولاً به موضوع اعتماد سازی تشکل ها به عنوان یکی از مهمترین وظایف آنها باز میگردد؛ موفقیت چنین اقداماتی که ممکن است مشابه یک جراحی عمیق با درد و رنج و حذف و محدودیت همراه باشد؛ منوط به زمینه سازی صحیح و ایجاد اعتماد نزد ذینفعان است و ما امیدواریم که تا کنون توانسته باشیم این اعتماد سازی را انجام داده و در آینده نیز به نحو احسن به اتمام برسانیم .

برای ذینفعان ( شرکت هایی که اقدامات آنها مورد نظارت و بازرسی قرار میگیرد)  دو سوال بسیار مهم ایجاد می شود که باید به آنها پاسخ داد و اقناع ایجاد کرد وگرنه این حرکت به اعتماد سازی و موفقیت منجر نمی شود . دو سوال مهم این ها هستند :

• آیا کاری را که من می کنم (اصلاح وضعیت کمی و کیفی محصولات) دیگران هم انجام می دهند ؟
• آیا این کار به نفع خودم هم تمام می شود ؟

تنها در شرایطی که همه (یا اکثریت) احساس کنند که دیگران هم در این حرکت اصلاحی مشارکت دارند و در عین حال باور داشته باشند که این اقدام به نفع آنهاست موفقیت کارهای جمعی حاصل می شود .

مثالهای جالبی در این ارتباط وجود دارد؛میگویند درصد مشارکت در پرداخت مالیات در کشور سوئد 6/98 درصد است ولی در کشور روسیه فقط 24 درصد. چرا؟ این اختلاف به تفاوت باور مردم این دو کشور در پاسخ به این دو سوال باز میگردد: آیا دیگران هم مالیات می دهند ؟ و آیا مالیات دریافتی در جای صحیح و به درستی مصرف می شود و به نفع من هم خواهد شد ؟ یا سیستم تاکسی تلفنی قدیم که در همه جای دنیا موفق بوده  در جنوب ایتالیا شکست خورد ، چرا که همه رانندگان تاکسی به دروغ میگفتند من به محل مسافر نزدیکم و این عدم اعتماد سبب شکست طرح در آن منطقه شد.

این حرکت جدید اتحادیه هم جدا از قاعده فوق نخواهد بود. همه باید مطمئن شوند که دیگران هم همکاری خواهند کرد و اتحادیه اغماض و چشم پوشی نسبت به دیگری ندارد و تمامی اعضا را به یک چشم می بیند و همه را کنترل خواهد کرد. همچنین باید متقاعد شوند که این یک تصمیم مهم جمعی و به نفع همگان خواهد بود و هر یک از افراد و شرکت ها از آن سود خواهد برد.

وظیفه اتحادیه در ایجاد این اعتماد و اطمینان بسیار سنگین است و هیئت مدیره محترم و دبیرخانه اتحادیه قاطعانه برآن هستند که این مهم را به انجام برسانند. در این میان رویکرد سازمان شیلات ایران در حمایت از این حرکت اصلاحی به شدت کارساز و تاثیر گذار است .