بهار نو، نگاه نو به صنعت آبزیان: فرصت‌ها و چالش‌های پیش رو
با تبریک سال نو و تقارن بهار طبیعت با بهار قرآن به اعضای اتحادیه و همه فعالان صنعت آبزیان کشور، چند نکته کلیدی را با ذینفعان این صنعت پر ارزش در میان می گذارم.
1) خوشبختانه ضریب نفوذ دانش در صنعت آبزیان ایران بالا رفته؛ شرکت های نوآور جان گرفته اند؛ نهادهای حامی نظیر معاونت علمی، بنیاد برکت، صندوق نوآوری، صندوق کارآفرینی امید و … برای تقویت فناوری بیدار شده و به پشتیبانی آمده اند. قطعا در سال آتی شرکت های فناور جایگاه بهتری خواهند یافت. مزرعه داران و پرورش دهندگان نیز در قالب این سیاست های حمایتی از خدمات مناسب بهره مند خواهند شد.
2) بزرگترین چالش سال آتی برای صنعت پرورش آبزیان کشور قطعاً نه چالش بیماری است و نه چالش نقدینگی و تامین غذا و حتی بازار! اما به احتمال زیاد با چالش تامین برق برای آبزی پروری و صنایع شیلاتی مواجه خواهیم بود که کمیت و کیفیت تولید را تهدید خواهد کرد.گزارشی از این خطرات در همین بولتن آمده است که همگان را به دقت در مباحث مطرح شده در این گزارش فرا می خوانم؛ خصوصاً پرورش دهندگانی که به سوی تراکم و تولید گلخانه ای روی آورده اند.
3) گرانی نهاده ها که بالا رفتن قیمت تمام شده را در پی دارد، تهدیدی بزرگ برای مصرف داخلی آبزیان و حتی کاهش رقابت در صادرات است. این تنها با بهبود بهره وری، مدیریت بهره ور و تمرکز بر بهینه سازی استفاده از منابع جبران شدنی است.
4) چشم انداز توسعه بازار مصرف داخلی چندان روشن و امیدوارکننده نیست و بعید است توسعه ای در این زمینه رخ دهد اما در حوزه صادرات با توجه به تغییرات نرخ ارز همچنان امیدواری ها مثبت است. در عین حال این نکته را هم باید از نظر دور نداشت که خصوصاً در تولید میگوی پرورشی دیگر نمی توان همچون دوران طلایی سه سال گذشته بازار روسیه، به این مقصد صادراتی چشم امید داشت. بعید نیست که ترامپ تحریم های روسیه را کاهش دهد؛ تجربه نشان داده به محض آنکه روس ها در شرایط معمول قرار بگیرند گزینه اول خرید آنها ایران نخواهد بود. به این موارد اضافه کنیم انحصارگری جریان الیگارش یک شرکت خاص روسی است که شرط و شروط هایش برای خرید از ایران به گوش همگان رسیده است. به عبارت دیگر حفظ وضع موجود و صادرات حدود 15 هزار تنی به این بازار، آن هم با تکیه بر ویژگی های خاص میگوی ایران (طعم، مزه، آشنایی مردم روسیه با میگوی ایران و شکل گرفتن تقاضا در آن بازار، موقعیت ژئوپولوتیکی و شرایط سهل خرید از ایران) حداکثر انتظار ما از این بازار خواهد بود.
در هر حال در سال آتی هم همانند گذشته تولید و تجارت آبزیان در سخت ترین شرایط ممکن همچنان تداوم می یابد و دوشادوش همه مردم ایران، جریان زندگی و بالندگی این صنعت هم ادامه خواهد داشت.
علی اکبر خدایی / دبیر اتحادیه 28 اسفند 1403
