قیمت های آبزیان در اروپا گزارش ماه آپریل 2025 فائو از جدیدترین وضعیت قیمت ها و تحولات بازار آبزیان اروپا
آخرین روندها
عید پاک و هفته مقدسِ پیش از آن، یکی از دوره‌های اصلی مصرف محصولات ماهی هستند. امسال، تقاضای مصرف‌کنندگان حتی بیشتر از حد معمول است، شاید به این دلیل که عید پاک امسال نسبتاً دیر برگزار می‌شود. قیمت‌ها در ماه گذشته به‌طور چشمگیری افزایش یافته‌اند که این امر به دلیل نوسانات مختلف ارزی بوده است.
تأثیر تعرفه‌های احتمالی ایالات متحده بر محصولات ماهی حداقل به عنوان یک واکنش اولیه به اعلام تعرفه‌های ۲۰ درصدی برای محصولات وارداتی از کانادا، مکزیک و اتحادیه اروپا احساس می‌شود. نمایشگاه محصولات دریایی بارسلونا فرصتی برای شرکت‌هایی است که معمولاً به ایالات متحده صادرات دارند تا بازارهای جدیدی بیابند. برای مثال، مکزیک اعلام کرده است که هیأتی را به این رویداد اعزام خواهد کرد تا خریداران بالقوه‌ای در اروپا برای محصولات ماهی خود بیابد.
نروژ در سه‌ماهه نخست سال ۲۰۲۵، محصولات صید و آبزی‌پروری به ارزش ۴۴ میلیارد کرون نروژ صادر کرده است که نسبت به مدت مشابه سال گذشته، ۳.۵ میلیارد کرون (معادل ۹ درصد) افزایش داشته است. این سه‌ماهه نخست با افزایش مقدار صادرات ماهی سالمون، قیمت‌های بالا برای ماهی کاد، ماهی ماکرل و خرچنگ برفی، و رشد قوی ارزش صادرات به ایالات متحده و چین مشخص شده است. علاوه بر این، کرون نروژ در سه‌ماهه نخست امسال ضعیف‌تر از مدت مشابه سال گذشته بوده است که این امر نیز به افزایش ارزش صادرات بر حسب کرون نروژ کمک کرده است. صادرات به بازار ایالات متحده به‌طور قابل‌توجهی ۱۱ درصد افزایش یافته است، احتمالاً به این دلیل که صادرکنندگان تا حد امکان قبل از اجرایی شدن تعرفه‌های جدید، محموله‌های خود را ارسال کرده‌اند. ایالات متحده تعرفه‌ای ۱۶ درصدی بر صادرات صید و آبزی‌پروری نروژ از جمله سالمون، ماهی ماکرل، هالیبوت و سایر محصولات وضع کرده است. انتظار می‌رود این تعرفه به‌طور قابل‌توجهی هزینه‌ها را برای مصرف‌کنندگان آمریکایی افزایش دهد و صادرات نروژ را مختل کند. تولیدکنندگان نروژی با وضعیت نامعلومی روبه‌رو هستند، به‌طوری‌که برخی محموله‌ها با وجود اینکه در مسیر ایالات متحده هستند، پیش از رسیدن میلیون‌ها دلار گران‌تر می‌شوند.
ماهیان کف زی
به دلیل بهبود دما در جنوب اروپا، مصرف ماهی کاد نمک‌سود ، فیله‌های نمک‌سود شده از ماده اولیه یخ‌زده (Gadus macrocephalus) و فیله‌های نمک‌سود مرطوب (Gadus morhua) تهیه‌شده از ماده اولیه تازه با منشأ جزایر فارو و ایسلند در حال کاهش است، زیرا این محصول به‌شدت با دستورهای غذایی سنتی مرتبط است. عامل دیگر در کاهش مصرف ماهی کاد نمک‌سود، افزایش قابل‌توجه قیمت ماده اولیه ماهی کاد) به دلیل کاهش میزان صید در نروژ است. تنها استثنا، روز جمعه عید پاک است که در آن شاهد افزایش مصرف این محصول خواهیم بود.
ماهی کاد نروژی در سال ۲۰۲۵ مشمول کاهش سهمیه ۲۵ درصدی شده است. این موضوع نه‌تنها بر کل زنجیره ارزش در بخش صید وحشی در سه‌ماهه نخست سال تأثیر گذاشته، بلکه کاهش میزان ماهی در بازار منجر به افزایش رقابت بر سر مواد اولیه شده است. با این حال، افزایش جزئی در ارزش صادرات ماهی کاد به این دلیل بوده است که سطح قیمت‌ها به بالاترین حد تاریخی رسیده بود که این امر کاهش مقدار صادرات را جبران کرده است.
ماهی تون-بیلفیش
ماهیگیری در اقیانوس آرام غربی و مرکزی اندکی به سطح ضعیف تا متوسط بهبود یافته است، اما ادامه وضعیت عرضه پایین منجر به افزایش قیمت ماهی اسکیپ‌جک شده است. این در حالی است که تقاضا از سوی کارخانه‌های کنسروسازی تایلند برای محصولات نهایی ضعیف بوده و عدم قطعیت اضافی ناشی از تعرفه‌های متقابل اعلام‌شده توسط ایالات متحده نیز وجود دارد.
صید در اقیانوس هند همچنان در سطح متوسط تا خوب باقی مانده است. از آنجا که ماهی یلوفین درصد بیشتری از صید را تشکیل می‌دهد، قیمت آن کاهش یافته در حالی که قیمت ماهی اسکیپ‌جک افزایش یافته است.
دوره ۴۵ روزه ممنوعیت استفاده از دستگاه‌های جمع‌آوری ماهی (FAD) توسط کمیسیون بین‌المللی حفاظت از تون ماهیان اطلس (ICCAT) در اقیانوس اطلس از ۱۷ مارس آغاز شده است. صید همچنان کند است و درصد بالاتری از آن را ماهی یلوفین تشکیل می‌دهد. کارخانه‌های کنسروسازی محلی همچنان با کمبود ماده اولیه مواجه هستند. قیمت ماهی اسکیپ‌جک به دلیل کمبود ماده اولیه به‌طور چشمگیری افزایش یافته در حالی که قیمت یلوفین ثابت باقی مانده است.
صید در اقیانوس آرام شرقی همچنان خوب است و موجودی ماده اولیه در کارخانه‌های کنسروسازی محلی در سطح سالمی قرار دارد. قیمت ماهی اسکیپ‌جک ثابت است در حالی که قیمت یلوفین افزایش یافته است. قیمت‌های اروپایی برای ماهی اسکیپ‌جک همچنان در حال افزایش است که این روند از الگوهای قیمتی در اقیانوس‌های هند و اطلس پیروی می‌کند. بازتاب این سطوح بالاتر قیمت برای ماهی کامل، افزایش شدید قیمت فیله‌های پخته و یک‌بار تمیزشده اسکیپ‌جک به میزان ۳۰۰ دلار آمریکا به ازای هر کیلوگرم بوده است. قیمت ماهی یلوفین همچنان ثابت باقی مانده است.
سفالوپودها
صید ماهی مرکب در آفریقای جنوبی همچنان بسیار ضعیف است. در نتیجه، محصول بسیار کمی برای ارسال موجود است؛ قیمت‌ها حدود ۰.۳۰ یورو به ازای هر کیلوگرم افزایش یافته و به سطحی بسیار بالا رسیده‌اند.
قیمت اختاپوس به دلیل تقاضای خوب در دوره جشن‌های عید پاک بالا است. اختاپوس اندونزیایی در حال حاضر به سمت اتحادیه اروپا و چین هدایت می‌شود، چرا که بازار ایالات متحده به دلیل تعرفه‌های جدید جذابیت خود را از دست داده است. در حال حاضر، تولید اختاپوس در اندونزی پایین است و مقدار صید نیز پایدار نیست و بسته به منطقه صید متغیر است.
سخت پوستان
قیمت میگوی آرژانتینی ثابت است، زیرا ناوگان شمالی در حال حاضر مشغول صید نیست. به‌طور کلی قیمت میگوهای درشت به میزان ۰.۲۰ یورو به ازای هر کیلوگرم کاهش یافته، در حالی که قیمت میگوهای متوسط ثابت مانده و قیمت میگوهای ریز با افزایش ۰.۳۰ یورو به ازای هر کیلوگرم مواجه شده است.
تعرفه‌های ایالات متحده تأثیر قابل‌توجهی بر بازار میگو گذاشته‌اند، به‌ویژه صادرات میگوی هند را تحت تأثیر قرار داده‌اند. هند، به‌عنوان بزرگ‌ترین تأمین‌کننده میگو برای ایالات متحده، با تعرفه‌ای ۲۶ درصدی روبه‌رو است که این امر موجب شده صادرکنندگان به دنبال بازارهای جایگزینی مانند چین و اتحادیه اروپا برای کاهش زیان‌ها باشند. علاوه بر این، کاهش تقاضا آن‌ها را مجبور به کاهش قیمت‌ها تا ۱۰ درصد کرده، در حالی که پرورش‌دهندگان میگو به دلیل افزایش هزینه‌ها و عدم اطمینان در فروش، با مشکلات مالی مواجه هستند. در مقابل، صادرکنندگان میگوی اکوادور از تعرفه‌های پایین‌تر بهره‌مند هستند که محصولات آن‌ها را در بازار آمریکا رقابتی‌تر می‌سازد.
صنعت میگو در اندونزی نیز به‌شدت تحت تأثیر تعرفه‌های ایالات متحده قرار گرفته است. ایالات متحده برای تولیدکنندگان میگوی اندونزیایی بسیار اهمیت دارد، زیرا حدود ۷۰ درصد از صادرات آن‌ها را جذب می‌کند. تعجب‌آور نیست که اعلام تعرفه‌های بالا، که درست در ایام تعطیلات عید فطر در اوایل آوریل صورت گرفت، باعث ایجاد وحشت در بازار شد. برخی تولیدکنندگان و بازرگانان به کاهش قیمت برای حفظ رقابت‌پذیری در بازار آمریکا فکر می‌کردند، در حالی که برخی دیگر رویکرد «صبر و مشاهده» را در پیش گرفتند. گروه دوم، با وجود بالا بودن قیمت خوراک، میگوها را در استخرها نگه داشتند. در نهایت مشخص شد که سیاست صبر و مشاهده تصمیمی عاقلانه‌تر بوده است، چرا که در نهایت تعرفه‌ای تنها به میزان ۱۰ درصد برای یک دوره سه‌ماهه اعمال شد.
واردکنندگان در ایالات متحده خواهان کاهش قیمت‌ها شده‌اند، اما تولیدکنندگان قیمت‌های خود را ثابت نگه داشته‌اند، زیرا به دلیل هزینه‌های بالا، هیچ حاشیه‌ای برای کاهش قیمت وجود ندارد. در واقع، اگر اقدامی قرار باشد انجام شود، باید قیمت‌ها مجدداً متعادل شوند تا عدالت میان پرورش دهندگان، بازارها و فراوری ها حفظ شود. در عین حال، در صنعت احساس روشنی وجود دارد مبنی بر اینکه کشور باید به دنبال بازارهای دیگری باشد. در بازار اروپا، قیمت میگوی اندونزیایی به دلیل پایین بودن ارزش دلار آمریکا، به میزان ۰.۱۰ دلار آمریکا به ازای هر کیلوگرم کاهش یافته که این کاهش معادل ۱۰ درصد کاهش قیمت به یورو است.
دوکفه‌ای‌ها
پیش‌بینی می‌شود بازار جهانی اسکالوپ تا سال ۲۰۲۵ به‌طور قابل‌توجهی رشد کرده و به ۱۷.۵ میلیارد دلار آمریکا برسد. این رشد تحت تأثیر تلاش‌ها برای پایداری، گسترش آبزی‌پروری و افزایش تقاضا در بازارهای نوظهور است. فرانسه گزارش داده است که در دوره عید پاک شرایط بازار برای اسکالوپ خوب بوده است.
منطقه رودخانه پو همچنان بزرگ‌ترین منطقه برداشت صدف دوکفه‌ای در اروپا است، جایی که ۱۸۰۰ ماهیگیر برای حفظ تعادل حساس میان فعالیت اقتصادی و حفاظت محیط‌زیست فعالیت می‌کنند. از سوی دیگر، وجود مخاطات لزج (mucilage) موجب خفه شدن تولید صدف‌های طبیعی در دریای آدریاتیک است که باعث ایجاد بوی نامطبوع در آن‌ها شده و مشتریان را فراری داده است.
ماهیان آب شیرین
بازار پانگاسیوس در اروپا تاکنون در سال ۲۰۲۵ شاهد رشد پایدار بوده است، رشدی که تحت تأثیر افزایش تقاضا برای محصولات آبزی مقرون‌به‌صرفه و شیوه‌های پایدار آبزی‌پروری قرار دارد. ویتنام همچنان بزرگ‌ترین صادرکننده پانگاسیوس است و بخش قابل‌توجهی از واردات اروپا را تأمین می‌کند. مصرف‌کنندگان به دلیل طعم ملایم، قابلیت استفاده متنوع و صرفه‌جویی اقتصادی، به پانگاسیوس جذب می‌شوند که آن را به گزینه‌ای محبوب به‌عنوان جایگزینی برای ماهی‌های گران‌قیمتی مانند سالمون و تون تبدیل کرده است. بخش‌های خرده‌فروشی و خدمات غذایی همچنان محرک اصلی تقاضا هستند و فیله‌های منجمد، پرتقاضاترین محصول به شمار می‌روند. در همین حال، مقررات تجاری و نگرانی‌های زیست‌محیطی همچنان بر پویایی بازار تأثیر می‌گذارند و تولیدکنندگان را به سمت اتخاذ تکنیک‌های بهبود‌یافته در آبزی‌پروری سوق می‌دهند.
کل صادرات پانگاسیوس کامل منجمد از ویتنام در سال ۲۰۲۴ به‌طور چشمگیری افزایش یافته و به ۱۶۸.۰۰۰ تن رسیده است، یعنی حدود ۴.۰۰۰۰ تن بیشتر از سال ۲۰۲۳. پادشاهی متحده بریتانیا و ایرلند شمالی سالانه حدود ۳.۵۰۰ تن ماهی کامل منجمد جذب می‌کند، اما محبوب‌ترین شکل محصول به‌ویژه در اتحادیه اروپا همچنان فیله‌های منجمد است. کل صادرات فیله‌های منجمد در سال ۲۰۲۴، ۷۰۰.۰۰۰ تن بوده است که ۱۰۰.۰۰۰ تن بیشتر از سال ۲۰۲۳ است، اگرچه در سطح مشابه صادرات سال ۲۰۲۲ قرار دارد. در میان کشورهای اروپایی، پادشاهی هلند بزرگ‌ترین واردکننده با ۲۰.۰۰۰ تن در سال ۲۰۲۴ است، اما بخش اعظم این مقدار به اسپانیا و آلمان ارسال می‌شود.
ماهی سالمون
سه‌ماهه اول سال ۲۰۲۵ برای ماهی سالمون نروژی بسیار مثبت بوده است، طبق گزارش شورای غذاهای دریایی نروژ (NSC) شرایط زیستی مساعد، از جمله دمای بالای فصلی دریا، منجر به رشد قوی در تولید و افزایش مقدار برداشت نسبت به سه‌ماهه اول سال گذشته شده است. افزایش در دسترس بودن ماهی به تقویت صادرات به برخی از مهم‌ترین بازارهای نروژ کمک کرده است.
در دوره مورد بررسی، نروژ ۲۸۵٬۱۶۳ تن سالمون به ارزش ۲۹.۵ میلیارد کرون نروژ (۲.۵۷ میلیارد یورو) صادر کرده است که نشان‌دهنده افزایش ۱۶ درصدی در مقدار و ۶ درصدی در ارزش نسبت به همین دوره در سال گذشته است. بازارهای اصلی در این دوره ایالات متحده، لهستان و فرانسه بودند.
فقط در ماه مارس، نروژ ۱۰۲٬۹۰۰ تن سالمون به ارزش ۱۰ میلیارد کرون نروژ (۸۶۹ میلیون یورو) صادر کرد که افزایش ۲۷ درصدی در مقدار و ۸ درصدی در ارزش نسبت به مارس ۲۰۲۴ را نشان می‌دهد.
داده‌های NSC، که توسط پورتال قیمت Undercurrent News گزارش شده، نشان می‌دهد که قیمت FOB سالمون تازه آتلانتیک برای فروش صادراتی در مرز نروژ در هفته دوازدهم سال ۲۰۲۵ به ۸۹.۴۳ کرون نروژ (۷.۷۹ یورو) رسیده است و نسبت به هفته قبل عمدتاً ثابت مانده است. با وجود افزایش قیمت طی سه هفته غیرمتوالی، روند کلی از ابتدای سال ۲۰۲۵ نزولی بوده است، به‌طوری که قیمت‌ها از ۱۲۵.۶۳ کرون نروژ (۱۰.۷۲ یورو) شروع شده‌اند.
ماهی قزل آلا
شورای غذاهای دریایی نروژ (NSC) گزارش داد که در سه‌ماهه اول سال ۲۰۲۵ صادرات قزل‌آلای نروژی تقویت شده است. مجموعاً ۱۹٬۱۶۴ تن قزل آلا صادر شده است که ارزشی معادل ۱.۸ میلیارد کرون نروژ (۱۵۶.۵ میلیون یورو) دارد. این میزان نسبت به همان دوره در سال ۲۰۲۴، افزایش ۳۹ درصدی در مقدار و ۳۳ درصدی در ارزش را نشان می‌دهد. مقاصد اصلی صادرات این ماهی اوکراین، ایالات متحده و تایلند بوده اند.
در سه‌ماهه اول، قیمت قزل‌آلا کمتر از سالمون بود که این موضوع رقابت‌پذیری آن را به‌عنوان ماده خام برای صنعت فرآوری در لهستان افزایش داد. این گونه به هر دو صورت محصول دودی و تازه فرآوری می‌شود و برای مصرف داخلی و صادرات عرضه می‌گردد.
تنها در ماه مارس، صادرات به ۶٬۱۰۰ تن به ارزش ۵۵۱ میلیون کرون نروژ (۴۷.۹ میلیون یورو) رسید که نسبت به سال گذشته افزایش ۳۱ درصدی در مقدار و ۱۷ درصدی در ارزش داشته است. بر اساس داده‌های NSC که توسط پورتال قیمت Undercurrent News منتشر شده ، حجم‌های هفتگی و قیمت‌های FOB مربوط به فروش در بازارهای صادراتی در مرز نروژ نشان داد که قزل‌آلای تازه نروژیHOG (با سر شکم خالی) در هفته دوازدهم سال ۲۰۲۵ به قیمت ۸۱.۱۱ کرون نروژ (۷.۰۷ یورو) رسید. این نشان‌دهنده کاهش ۳.۴۷ درصدی نسبت به قیمتی است که در هفته قبل ثبت شده بود. همان‌طور که در گزارش قیمت‌های اروپایی ماه مارس ذکر شده است، روند قیمت‌ها در سال ۲۰۲۵ همچنان الگوهای نامنظمی را نشان می‌دهد و نوسانات تقریباً هفتگی از ابتدای سال رخ داده است.
ماهی سی بس و سی بریم
صادرات ماهی سی بس از یونان در سال ۲۰۲۴ بهبود یافت. در طول سال و زمانی که تولید یونان با مشکلات متعددی مواجه شده بود ، حدود ۵۴٬۵۰۰ تن صادر شد که ۱۵ درصد بیشتر از سال ۲۰۲۳ بود. اصلی‌ترین کشور واردکننده ماهی سی بس از یونان همچنان ایتالیا بود که به دنبال آن اسپانیا قرار داشت. از سوی دیگر، صادرات ماهی سی بریم از یونان در سال ۲۰۲۴ با کاهش قابل‌توجهی روبه‌رو شد، به طوری که از ۷۳٬۵۰۰ تن سال ۲۰۲۳ به ۶۴٬۱۰۰ تن کاهش داشت. اسپانیا اصلی‌ترین کشور واردکننده ماهی سی بریم در سال ۲۰۲۴ بود که تقریباً ۲۰٬۰۰۰ تن وارد کرد و پس از آن ایتالیا با ۱۹٬۰۰۰ تن قرار داشت.
ترکیه کشوری مهم در تولید و صادرات ماهی سی بس است. صادرات این کشور در سال ۲۰۲۴ به ۵۳٬۹۰۰ تن رسید که در مقایسه با ۴۴٬۴۰۰ تن در سال ۲۰۲۳ و ۴۰٬۹۰۰ تن در سال ۲۰۲۲، روند صعودی مستمری را نشان می‌دهد. سال گذشته، یونان بزرگ‌ترین بازار برای ماهی سی بس ترکیه بود که با واردات ۸٬۹۰۰ تن، کمبودهای ایجاد شده توسط کاهش تولید داخلی را جبران کرد. ایتالیا دومین مقصد بزرگ صادرات ماهی سی بس ترکیه بود. صادرات ماهی سی بریم ترکیه در سال ۲۰۲۴ به ۵۸٬۵۰۰ تن رسید که فقط دو درصد بیشتر از رقم سال ۲۰۲۳ بود.
