گزارش تفصیلی جلسه ASC

زمان چهارشنبه 8 اسفند 1403

مکان سفارت کشور پادشاهی هلند در تهران

حاضرین

طرف ایرانی : آقایان خطیبی، شهریاری، نوری، دیانی، خدایی، بابایی، هراجی، مرادی، کیهانی، ایرانمنش، شاهرخی، اخوان حاجی زاده، حاج سیدجوادی، صفایی، نجفی، مجاهد

طرف هلندی : خانم Marion Van Shiack  دبیر بخش کشاورزی و آقایان Tumas Van Leeuwn دبیر دوم سفارت و  Lois مسئول بخش اقتصادی سفارت هلند و تعدادی از کارمندان هر دو بخش کشاورزی و اقتصادی.

نمایندگان ASC ( به صورت غیر حضوری) خانم پردیس توحیدی و آقایان Roy van Daastselaar مدیر برنامه توسعه    و Lucas Santos مدیر بهبود و تضمین کیفیت و Ronald کارشناس ارزیابی ممیزین

خلاصه مباحث

ابتدا آقای Tumas Van Leeuwn دبیر دوم سفارت به نمایندگی از شخص سفیر به حاضرین خوشامدگویی گفت و به اهتمام صفارت هلند در توصعه همکاری ها با بخش کشاورزی ایران اشاره کرد . سپس به توضیح اهداف ASC پرداخت و اظهار داشت که این استاندارد تنها به مسائل محیط زیستی نمی‌پردازد بلکه بخش بهداشت و همه چیز هایی که مرتبط با تضمین مصرف کننده است را در بر می گیرد. ایشان در ادامه گفت که ما می دانیم که بخش تولید میگوی ایران پتانسیل خیلی خوبی برای صادرات به خصوص به اروپا دارد و تمام این مزیت ها در زمینه تولید پایدار به پایداری مجوزها  و صادرات مستمر شما منجر می‌شود. گرفتن این مجوزهای  ASC درب‌های خیلی از تجارت‌ها را باز می‌کند و با وجود اینکه ایران حریم است ولی این تحریم‌ها بر روی تولیدات کشاورزی و آبزیان نیست و برای همین هم تاثیر زیادی نداشته و مقدار تولید آن‌ها کم نشده است. ایشان در پایان گفتند اگر هر سوالی در مورد تحقیق و امنیت و تجارت و یا اینکه در مورد دریافت ویزا دارید می توانید به بخش اقتصادی ما مراجعه کنید و در آنجا پاسخ خود را بیابید.

سپس خانم Marion Van Shiack  دبیر بخش کشاورزی سفارت هلند نیز ضمن خوشامدگویی مجدد به حاضرین و تاکید بر حمایت از صنعت میگوی ایران به معرفی نیروهای خود و فعالیت های بخش کشاورزی و اقتصادی سفارت پرداخت و اعلام کرد که چون تا تابستان آینده فعالیت های بخش کشاورزی سفارت تعطیل خواهد شد از آن به بعد آقای لوییس و کارمندان بخش اقتصادی کارهای بخش کشاورزی و شیلاتی را پیگیری خواهند کرد. خانم مایون اعلام کرد که ما در این برنامه آموزشی تعدادی از کارشناسان ایرانی را آموزش دادیم که ده نفر از آنان موفق به اخذ مدرک ممیزی از ASC شدند که امروز پنج نفر از آنان حاضر هستند و بقیه به دلیل دوری راه و اشتغال نتوانستن در این جمع باشند. ایشان ضمن تبریک به این افراد( آقایان خطیبی ، کیهانی، هراجی ، مرادی و ایرانمنش)  از آنان خواستند که خود را معرفی کنند و سپس از سایر حاضرین نیز درخواست کردند که به معرفی خود بپردازند.

پس از این معارفه و اظهار تشکر دبیر اتحادیه تولید و تجارت آبزیان ایران از اینکه سفارت هلند در تهران این همکاری را داشت تا بتوانیم این استاندارد بسیار مهم را در ایران پیاده سازی کنیم خانم ماریون اظهار کردند که سخنرانان بعدی را یک معرفی کوتاه می‌کنم و از آقای رونالد و خانم فردیس توحیدی نام بردند و دعوت به سخنرانی کردند .

قبل از این افراد خانم ترابی کارمند بخش کشاورزی سفارت توضیاتی را بیان نمودند. ایشان گفتند که در واقع شرکت پریکون نماینده ASC که قبلا در تهران فعالیت داشت این کار را شروع کرده و همانطور که قبل‌تر اشاره شد این کار به مدت طولانی است که در حال پیگیری است و خیلی سال پیش با افرادی چون دکتر خدایی و آقای مرادی با کمک سفارت جلو رفت و در سال ۲۰۱۹ یک سمیناری داشتیم و همگی در راستای توسعه پایدار آبزیان و استانداردهایی که در این حوزه می‌شود گرفت تلاش کردیم.

به دلیل شیوع کرونا یک مقدار کارها به توقف خورد تا اینکه دو سال پیش این قضیه دوباره پیگیری شد و همگی دوستانی که در این موضوع پیگیری می‌کردند و ماجرا به شرکت پریکون رسید آقای زرگران و خانم رضایی که الان نیستند و این دو نفر قدم اول را برای مطالعه موضوع برداشتند و ما تمرکز خود را بر روی میگوی صادراتی که از همه ارزشمندتر هست گذاشتیم و یک مقدار خودمان را محدود کردیم که تمام انرژی صرف یک موضوع شود و اتفاق مهمی که در پارسال افتاد همین آموزش ASC بود که کشور هلند بر عهده گرفت که حدوداً ۱۰ نفر این آموزش را دریافت کردند تا در واقع یک شروعی برای مزارعی باشند که می‌خواهند این مجوز را دریافت کنند و شرایط را برای آن بازرسی که بعداً می‌خواهد بیاید آماده کنند ما انتظار داریم تا یک الی دو سال دیگر این کار با پیگیری هایی که می شود آماده اجرا باشد. روند این کار یک مقدار زمانبر است ولی امیدواریم که هرچه زودتر انجام شود و ادامه کار هم امکان‌پذیر خواهد بود و می‌شود از دوستانی که در هلند هستند هم با توجه به برقرار بودن ارتباطی که با هلند داریم و این ارتباط توسط خانم توحیدی هنوز پابرجا مانده است کمک بگیریم.

سپس خانم توحیدی هم گفتند از همگی تشکر می‌کنم و باید بگویم که من افتخار این را داشتم که انجام این پروژه را با همکاری شرکت پریکون و سفارت هلند و شرکت ASC در ایران انجام بدهیم و در واقع می‌خواستیم در سمت توسعه پایدار پرورش میگو پیش برویم ؛ در ماه نوامبر این پروژه استارت خورد و کاری که انجام شد این بود که یک پروژه آموزشی آنلاین ‏ ASC را برگزار کردیم که در دو قسمت جداگانه دو استاندارد میگو و مسئولیت‌های اجتماعی در مبحث آبزی پروری برای ۱۲ نفر از شرکت کنندگان که از مشاورین برجسته ایرانی بودند برگزار کردیم که هفته بعد آن از دو مزرعه میگو را بازدید کردیم که در دو شهر مختلف قشم و بوشهر بودند و در نهایت با توجه به استانداردهای ASC یک فایل ۱۰ آنالیزه توسط مشاورین و کارشناسان آماده شد و این فایل ۱۰ آنالیز بر اساس استانداردهای مورد نیاز ASC بود و برای شروع کار نیاز است و برای هر کسی که بخواهد گواهی را دریافت کند این ده آنالیز برای شروع کار باید انجام شود و ما خیلی مشتاق هستیم که این کار ادامه پیدا کند و یک سمینار در سال آینده قرار است برگزار شود که ما این ارتباط را برقرار نگه داریم.

پیشنهاداتی هم برای پایدار ماندن این پروژه داشتیم که مشاورینی که در این دوره شرکت کردند را بتوانیم با یکدیگر در ارتباط نگه داریم و اگر افراد سوالاتی دارند بتوانیم آن را در قالب یک چک لیست آماده کنیم و کاری که ما می‌خواهیم انجام بدهیم این است که با شرکت‌های علاقمند به دریافت گواهی ASC ارتباط داشته باشیم و چند شرکت الان علاقمند به این کار هستند و از مشاورینی که این دوره را گذراندند خواهش بکنیم که در پروموت کردن این مسئله شرکت‌هایی که با آنها در ارتباط هستند بتوانند شرکت‌ها را با این فرایند آشنا کنند و متوجه شوند که ما این کار را داریم در ایران انجام می‌دهیم ؛ و در نهایت صحبت من این است طی صحبت‌هایی که رونالد با شرکت‌هایی که سرتیفیکیت بادی دارند انجام داده نشان می‌دهد که این‌ها هم علاقمند به همکاری با ایران هستند که این عامل منجر به دریافت گواهی ASC بشود و به علاوه خود شرکت ASC هم آنلاین می‌شود و تا آنجایی که امکان داشته باشد به این شرکت‌های خواهان دریافت این گواهی کمک می‌کنند.

آقایان کیهانی و هراجی سوالاتی در مورد چگونگی فرایند تقاضا و هزینه های آن مطرح کردند که آقایان “رونالد” و “روی” پاسخ دادند:

مهمترین مسئله این است که به چه صورت آن ارزیاب ASC می‌خواهد بیاید و ارزیابی خودش را انجام دهد .سوال اول این است که خیلی از افراد می‌پرسند هزینه این گواهی برای مزارع چقدر است و اصلاً این کار شدنی است و آیا کارشناس به مزرعه سر می‌زند یا خیر . باید گفت که در مرحله اولیه باید بررسی کلی اولیه انجام شود و باید مزرعه به مزرعه پیش بروند.  بخشی از آن این است که شما کمک می‌کنید آنها یک آنالیزی از مزرعه داشته باشند و اصلاً چه چیزی اضافه کند ممکن است یک مزرعه تسهیلات و تمهیداتی که بخواهد اضافه کند هزینه آنها برای او خیلی زیادتر باشد و برای یک مزرعه دیگر کمتر باشد و از الان نمی‌توانیم بگوییم که کدام مزرعه چه چیزی نیاز دارد و شاید یک مزرعه با یک هزینه جزئی بتواند به آن سطح مورد نظر این گواهی برسد و این بخش هزینه مربوط به آن مزرعه قطعا کم تر است. به هر حال این که متقاضی در چه سطحی قرار دارد و در چه سطحی پایداری و مسائل اجتماعی خودش را پیش برده است مهم است. کلا  ۱۰ _۱۲ شرکت هستند که گواهی ASC را صادر می‌کنند و خود ما در هلند صادر کننده گواهی نیستم .در واقع گروه سوم هستند و گروه کارشناسان فقط آموزش‌ها را می‌دهند . در هر حالل دو ارزیاب باید بیاید یکی ارزیاب محیط زیستی و دیگری ارزیاب اجتماعی .کارهایی که این ها باید انجام بدهد معمولاً سه تا چهار روز  طول می‌کشد و قبل از آمدن آنها یک سری برنامه‌ریزی‌ها باید انجام شود و پس از آن باید گزارش تهیه کنند.  تجربه کار در آسیا و آسیای جنوب شرقی نشان می‌دهد که بین ۶ تا ۱۰ هزار دلار هزینه بر باشد و به هر حال برای ایران که ما این شرکت‌ها را در ایران نداریم یک مقدار هزینه ممکن است بیشتر باشد ولی به صورت رسمی الآن نمی‌توانند قیمت بگویند چون در کارشان تداخلی ایجاد می‌کند.

بر اساس گزارش هایی که از این دو مزرعه نمونه که گروه کارشناسان ده نفره ایرانی گزارش کرده اند و آنالیز آنها در هلند انجام شده است به نظر نمی رسد که نیاز نیست زیرساخت‌ها تغییر بکند و بیشترین هزینه‌ یا تغییری که باید انجام شود در بخش مستندسازی‌ها سیاستگذاری‌ها و تغییرات نرم‌افزاری می‌باشد و به نظر می‌رسد که سطح تولید و زیرساخت‌ها در ایران مناسب است . مسئله‌ای که وجود دارد از اکتبر ۲۰۲۵ ( مهر ماه سال آینده) حتماً باید گواهی نهاده و خوراک مورد استفاده مزرعه هم باید گواهی ASC باشد تا آن مزرعه بتواند گواهی خود را بگیرد و بهتر است که آن شرکتی که غذا از آن تهیه می‌شود هم گواهی ASC داشته باشد

آقای دیانی سؤال کردند که در استان گلستان ۴۰۰۰ هکتار که شامل ۱۲۸ مزرعه می‌باشد در یک مجتمع متشکل فعالیت می‌کنند مطالعات زیست محیطی انجام شده و طراحی‌ها تحت نظارت سازمان شیلات بوده است. سوال این است که آیا در این مجموعه که تمام مطالعات زیست محیطی و طراحی و زیرساخت‌ها بر روی آن انجام شده به یک لایسنس نیاز دارد یا باید برای هر مزرعه جداگانه گرفته شود؟

آقای روی پاسخ دادند که یک سری مزارع به صورت گروهی کار انجام می‌دهند اما باید یک مدیریت داخلی هماهنگی‌ها را انجام دهد و همه مزارع باید آن سطح کیفی را داشته باشند و زمانی که ارزیاب می‌آید و تمام مزارع را مد نظر قرار می‌دهد اگر هزینه‌ای بایستی انجام شود بین همه تقسیم می‌شود.

لاروها هم باید یک سری پارامترها را رعایت کنند یک سری بیماری‌های آنها چک شود و یک سری اسناد برای کیفیت لارو بایستی ارائه شود.

سؤال دیگری که مطرح شد این بود که یک سری نهاده‌های بالادستی داریم و یک سری فرآوری‌ها هم بعد از آن انجام می‌شود الان شما می‌خواهید به وسط این ماجرا ASC بدهید یعنی اگر یک مزرعه این گواهی را گرفت باید در کارخانه فرآوری کند که این گواهی را داشته باشد؟ پس لطفاً شما یک چک لیست به ما بدهید که از بالا دست بدانیم که چه پیش نیازهایی باید داشته باشیم و لطفاً اگر این چک لیست را بدهید خوب می‌شود چون اگر ما تولید کنیم و متوجه بشویم که کارخانه‌ام باید ASC داشته باشد یا حتی نهاده‌های اولیه هم باید ASC داشته باشند ممکن است بعداً به ایراد بخوریم.

در پاسخ گفته شد حتماً در تغذیه آبزیان ، خوراک آنها باید حتماً گواهی ASC داشته باشد و از مهرماه امسال باید همه اجرایی کنند و تمام تغذیه باید با خوراک دارای کد ASC باشد اما آن نهاده دیگری که لاروها هستند باید فعلاً یک سری کیفیت‌های خاص داشته باشد ولی ASC برای آن ها الزامی نیست. پس از آن مزرعه باید سایر فاکتورها را رعایت کند که شامل مثل آنتی بیوتیک‌ها هم می‌شود در قسمت فراوری آن لیبل مربوط به ماهی و میگو می‌باشد و آن کسی که می‌خواهد این فرآوری را انجام دهد باید یک مجوز جدا بگیرد و این مجوز اعلام می‌کند که این واحدها از مزارعی که کد ASC داشته‌اند محصولشان را تهیه کردند ولی آن واحد فراوری لازم نیست که کد ASC داشته باشد و پس از گرفتن مجوز بعداً می‌تواند گواهی ASC بگیرد که فروش بهتری داشته باشد ولی اگر از هر دو محصول دارای ای اس سی و بدون گواهی ASC  در خط تولید خود استفاده می‌کند باید لاین‌ها از یکدیگر جدا باشند.

سؤال بعدی این بود : ما یک هزینه‌ای داریم که پیش ممیزی انجام می‌شود که آن پیش ممیزی احتمالاً با دوستانی که در اینجا سرتیفیکیت گرفته‌اند انجام می‌شود لطفا برای هر مزرعه اعلام کنند که به چه صورت است؟ و یک هزینه دیگر این است که بازرس از ذی نفع سوم  می‌آید که کنترل بکند. آیا این را می‌توانیم تجمیع بکنیم و برای یک تعداد زیادی مزرعه مثلاً ۲۰ الی ۳۰ مزرعه با هم انجام شود که احتمالاً هزینه هایی مثل سفر و اقامت کمتر می‌شود؟ و یک هزینه دیگر این است که تمام این اقدامات انجام شد و زمانی که می‌خواهد سرتیفیکیت صادر بشود یک عددی باید پرداخت کنیم اگر ممکن است این ارقام را اعلام کنید چون برای ما و اعضای اتحادیه بسیار مهم است.

آقای روی در پاسخ گفتند:جناب دکتر خدایی بخش ارزیابی اولیه سخت است که بگوییم چقدر هزینه دارد و آن ارزیاب ۳ الی ۴ روز زمان لازم دارد که فرم گپ آنالیز را پر کند و چه چیزهایی لازم است تا تغییر پیدا کند ولی این پروسه مشاوره ممکن است یک پروسه ۱ تا ۲ ساله برای آن مزرعه باشد تا تغییرات لازم را در سیستم انجام دهد و مستنداتش را آماده کند و خود آن ارزیاب هم باید طی این یکی دو سال همراه با مزرعه گزارش‌هایی را تهیه کند و به طور دقیق نمی‌توانیم اعلام کنیم که هزینه این بخش چقدر است . در مورد هزینه قسمت بعدی که سوال فرمودید چیزی حدود ۶ تا ۱۰ هزارتا آن دو ارزیابی که لازم است بیایند هزینه می‌برد و در واقع بخش سوم سوال شما در مورد هزینه لیبل است که هزینه لیبل بر عهده فروشنده است یعنی دیگر بر عهده بازار است و چیزی حدود  نیم درصد هزینه لیبل است که در واقع به قیمت محصول اضافه می‌شود و آن محصولی که این برچسب را دارد بالطبع با هزینه بالاتری به فروش می‌رسد و کسی که مسئول فروش است باید حق پرداخت این قسمت را بپردازد و این تفاوت قیمت باید هزینه برچسب را بپردازد.

و در مورد اینکه آیا ۴۰ مزرعه می‌توانند با یکدیگر همکاری بکنند هم باید پاسخ این است که این اجماع باید یک مدیریت داخلی داشته باشند و یک شخص یا یک گروه مدیریتی باید به عنوان مدیر این بخش در مورد بخش زیست محیطی و اجتماعی آدیت بشوند و همه این مزارع هم آدیت نخواهند شد و حدوداً ۵ الی ۶ مزرعه بین این اجماع انتخاب خواهند شد که همان ۵ الی ۶ مزرعه بازدید شود و قطعاً بین بدنه کلیه مجموعه باید یک مدیریت وجود داشته باشد و هزینه‌ها هم تقسیم خواهد شد.

سؤال بعدی : سازماندهی این گواهی در ایران به چه صورت است مثلاً شرکتی تقاضای لیبل می‌کند باید به چه کسی رجوع کند و به چه شخصی محول می‌شود؟ با توجه به گسترش مزارع در ایران و تعداد بالای آنها بهتر نیست که ما یک ادیتور مستند در ایران داشته باشیم؟

در پاسخ گفته شد که این گواهی ۳ سال تاریخ دارد و در این سه سال هم ارزیاب باید یک الی دو بار سرکشی کند در واقع قسمت‌هایی که خیلی عالی نبوده را مجدد سرکشی می‌کند و چک می‌کند که وارد محدوده خطر نشده باشد و پس از سه سال مزرعه می‌تواند تصمیم بگیرد که دوباره این گواهی را داشته باشد یا خیر. فعلا نمی توان ادیتور مستقل ایرانی باشد و در وهله اول باید از خارج بیاوریم و در آینده اگر تعداد متقاضیان زیاد شود برای مشاوران این امکان پیدا می‌شود که باید هزینه بکنند و یک نهاد صدور گواهی بشوند و و سال اول را من به کسانی می‌سپارم که در دوره آموزشی بودند.

در انتهای جلسه خانم Marion Van Shiack  ضمن ارزیابی موفق این جلسه اظهار کردند امیدواریم مشاورانی که این دوره آموزشی را گذراندند بتوانیم دعوت کنیم و در کنار هم و ارگان‌هایی که بتوانند در این امر دخیل باشند مثل شیلات یا دامپزشکی یا ارگان‌هایی که بتوانند دعوت کننده باشند. فکر کردیم که شاید ادامه این راه خوب باشد که با برگزاری یک سمینار انجام شود سمینار یک یا دو روزه که یک مطالب جدیدی یادآوری مجدد بشود و یا مشاوران بیشتری وارد شوند که بتوانند به مزارع بیشتری کمک کنند و اینکه چه زمانی برگزار بشود مشورت‌هایی را با یکدیگر کردیم. اتحادیه هم خیلی کمک می‌کند در این زمینه و حالا جزئیات آنکه به چه صورت باشد هم در اینجا می‌خواهیم در مورد آن صحبت کنیم که بتواند به ما ایده هم بدهند.

قصد ما امروز از مطرح کردن این موضوع این بود که چون قرار است بخش کشاورزی سفارت یک مقداری کوچک بشود بخش اقتصادی سفارت آقای لویی و همکارانشان این مسائل را پیگیری می‌کنند ولی در واقع پیش بینی ما این است که در این چند ماه آخر سال برای اینکه ارتباط بین مشاوران و شرکت‌ها برقرار شود مثل شیلات و سایر ارگان‌ها بهتر است سمینار بزرگتری با حضور افراد بیشتری برگزار کنیم و حرف‌ها و کارهایی که انجام شده به گوش افراد بیشتری برسد که اتحادیه و خانم پردیس توحیدی نظرات و پیشنهادات بیشتری داشتند اگر شما هم پیشنهادی دارید بفرمایید تا در برگزاری آن سمینار یک یا دو روزه بعدی استفاده کنیم.

در پایان آقای لویی دبیر اقتصادی سفارت هم در سخنان کوتاهی آرزوی موفقیت برای جمع حاضر کرده و اظهار داشتند سفارت هلند برای هر نوع همکاری در جهت توسعه پایدار آبزیان ایران همکاری کامل خواهد داشت.

در پایان جلسه پذیرایی نهار انجام و مذاکرات و گفتگوهای دوجانبه و پرسش و پاسخ میان حاضرین و کارشناسان انجام شد