گزارش جلسه دومین مرحله از پیاده سازی و استقرار نظام رهگیری آبزیان سامانه دولفین
زمان: یکشنبه 31/1/1404 از ساعت 10 تا 12:30
مکان: سازمان شیلات ایران طبقه پنجم سالن جلسات
حاضرین: آقای دکتر مختاری، خانم مهندس نظری و مدیران و کارشناسان معاونت های آبزی پروری و دفاتر مختلف سازمان شیلات، خدایی، دوجی، شیرازی و خانم میرزایی (نمایندگان تشکل های شیلاتی) ایرانمنش و خاجویی از شرکت فراهوش و آقای دکتر سالاری مشاور طراحی سامانه به صورت حضوری و 60 نفر از کارشناسان شیلات و متقاضیان بخش خصوصی سراسر کشور به صورت غیر حضوری.
خلاصه مباحث:
1) در ابتدا آقای دکتر مختاری ضمن خوشامدگویی به حاضرین بر اهمیت و ضرورت راه اندازی سامانه رهگیری و پایش آبزیان و اهمیت آن در شفاف سازی آماری، بهبود فرایند تولید و نظارت، افزایش بهره وری و نهایتاً همسویی و هماهنگی با روند جهانی تاکید نمودند. ایشان از تشکل های سردابی، صیادی، سندیکای صنایع کنسرو و اتحادیه تولید و تجارت که برای اجرایی شدن این کار با هماهنگی شرکت فراهوش کام اقدام نمودند تشکر کردند.
2) آقای دکتر خدایی هم ضمن تشکر از فرصتی که فراهم شده در سخنانی کوتاه بیان کردند که در تمام مصاحبه ها، مقالات، گزارش ها و جلسات بر این نکته تاکید کرده اند که تا زمانی که ساختار لازم برای شفاف سازی گردش اطلاعات در صنعت شیلات وجود نداشته باشد، هیچ برنامه ریزی موفق و اقدام توسعه ای برای افزایش بهره وری و پیشرفت این صنعت وجود ندارد. به عبارت دیگر چالش اصلی ما نه نقدینگی و نه بازار و نه تکنولوژی است بلکه اصلی ترین چالش ما عدم شفافیت فرایند است و لذا اصلاح این ساختار و سامانه دولفین که امروز ارائه می شود بسیار اهمیت دارد.
3) آقای مهندس ایرانمنش با بیان این مطلب که طی سه سال گذشته با استفاده از نظرات کارشناسی دامپزشکی و شیلات و تشکل ها و خبرگان صنعت موفق به ایجاد یک سامانه نسبتا جامع با 69 ماژول و با ویژگی های کاربری آسان و طراحی بصری مناسب شده اند، از همکاری و هماهنگی همه ذینفعان برای نیل به این موفقیت تشکر کردند. ایشان با توضیحات مفصل بخش های اصلی سامانه دولفین و ویژگی های خاص آن از نظر نحوه ثبت نام ذینفعان، مراحل ثبت اطلاعات، خروجی ها، مدل های گزارش گیری و سطوح دستیابی، کارتابل های ویژه و … را به تفصیل توضیح دادند.
4) سپس سوالات حاضرین در جلسه و همچنین سوالاتی که از طریق مجازی ارسال شده بود مطرح و به آنها پاسخ داده شد. رئوس مهمترین سوالات شامل موارد ذیل بود :
- منفعت این سامانه برای بخش خصوصی چیست؟
- چه الزامی برای ورود به این سامانه وجود دارد؟
- چگونه ثبت اطلاعات راستی آزمایی می شود؟
- نحوه ورود اطلاعات (Data intry) رای با توجه به خرد بودن واحدهای شیلاتی چگونه است؟
- آیا این سامانه مورد تایید سازمان های شیلات و دامپزشکی و دولت هست؟
- چگونه اطلاعات مورد نیاز مزارع (مثلاً آب و هوا، دما و شرایط اقلیمی) از طریق این سامانه در اختیار پرورش دهندگان قرار می گیرد؟
- مزارع غیر مجاز چگونه ثبت اطلاعات کنند؟
- با توجه به کمبود برق و مشکلات اینترنت سامانه چگونه کل کشور را پوشش می دهد؟
- امنیت اطلاعات چگونه است؟
- درخواست ارسال فایل ارائه و توضیح بیشتر جزئیات.
5) در ادامه آقای دکتر سالاری ضمن تقدیر و تشکر از راه اندازی این سامانه بسیار جامع و ارزشمند درباره اهمیت موضوع داده در صنعت شیلات بیاناتی را داشتند. ایشان فرمودند برخلاف دام و طیور که عموماً اطلاعات ورودی آنها به سامانه ها قابل شمارش دقیق کمّی است اما در حوزه آبزیان این مشکل وجود دارد که آمارها و اطلاعات قابل شمارش کمّی دقیق نیست. مثلاً تعداد تخم چشم زده، تعداد ذخیره سازی در مزرعه یا قفس، مقدار تخمین بیومس استخر یا تعداد ماهی صید شده و… لذا چون تنوع و تعداد گونه بالاست و نوع اطلاعات و آمار هم کاملاً قابل شمارش نیست حتی در سازمان بهداشت جهانی دام (OIF) هم کل موجودات را در یک بخش قرار داده اند ولی برای آبزیان یک دپارتمان جداگانه در نظر گرفته اند. بر این اساس لازم است که زیر بخش شیلات با شروع این سامانه که مورد تایید سازمان دامپزشکی هم هست گام اولیه برای شفاف سازی را بردارد.
ایشان در پاسخ به سوال واحدهای غیر مجاز فرمودند که با تسهیل گری سازمان دامپزشکی قرار شده که به هر بهره بردار (چه مجوزدار و چه بی مجوز) کد یکتا داده شود و این سامانه بر اساس کد یکتا عمل می کند و لذا مشکل جمع آوری اطلاعات این واحدها وجود ندارد. همچنین در مورد ورود اطلاعات بیان کردند که مسلماً ممکن است برای هر شرکت کوچک امکان استخدام نیرو با توانایی فنی برای ثبت اطلاعات وجود نداشته باشد اما این خدمات می تواند توسط یک شرکت برای چندین واحد انجام شود و اصولاً با ابزارهای ساده ای که در این سامانه دیده شده این موضوع به راحتی قابل حل است.
در خصوص الزام برای ورود به سامانه نیز مطرح شد که در ابتدا هیچ الزام و اجباری نیست ولی مزیت های فنی و مدیریتی آن به اندازه ای است که برای متقاضیان جذاب خواهد بود و همین که فروش بهتری از طریق ورود به این سامانه خواهند داشت و از خدمات عمومی (بیمه، اعتبارات بانکی، حمایت های دولتی و… ) که بهره مند خواهد شد کافی است.
6) آقای ایرانمنش در پاسخ به برخی سوالات دیگر مطالب زیر را بیان فرمودند:
- در مورد منافع بخش خصوصی، افزایش بهره وری، دسترسی به اطلاعات مدیریتی، کاهش ضایعات و امکان فروش بهتر صادراتی و حتی فروش داخلی (به دلیل قابلیت ردیابی بودن محصول) را می توان بیان نمود. به عبارت دیگر بهترین مزیت برای بخش خصوصی تولید محصول با کیفیت تر و ترغیب تولید کننده به تولید محصول بهتر برای فروش داخلی یا صادراتی است .
- راستی آزمایی سامانه در ساختار داخل خود سامانه انجام می شود؛ بدین معنا که اگر مرکز تکثیر تعداد مشخصی را خارج کند، آن مزرعه ای که این تعداد بچه ماهی را تحویل گرفته باید عیناً همان مقدار را تایید کند. در غیر این صورت مغایرت همان جا کشف و لذا ثبت نمی شود. به همین شکل در مورد خروجی غذا از کارخانه و تایید وصول توسط مزرعه دار و یا خروج ماهی و میگو از مزرعه و دریافت توسط واحد فرآوری (یا بخش توزیع مستقیم در بازار) و یا تحویل ماهی از صیاد به واحد کنسرو سازی در مقابل تایید دریافت آن توسط واحد مذکور و کل سیستم اجازه ثبت اطلاعات غلط نخواهد داد.
- در مورد اطلاعات فنی و خصوصاً آب و هوایی، سامانه قابلیت این را دارد که اگر از جایی این اطلاعات تایید شده (مثلاً مورد تایید سازمان هواشناسی و یا مرکز اقیانوس شناسی و …) در اختیار باشد، به پرورش دهنده منعکس شود.
- بحث مشکل برق یا ضعف اینترنت چیزی نیست که مربوط به سامانه باشد و لذا با توجه به آنکه قرار است فقط در حد پایلوت آغاز شود طبیعتاً از جاهایی شروع خواهد شد که این مشکلات کمتر باشد.
- در مورد حفاظت و امنیت اطلاعات شرکت ها کافی است توجه شود که ساختار این سامانه یک ساختار ابری است و سطوح دسترسی کاملاً مشخص است و این گونه نیست که شرکت ها بتوانند اطلاعات رقیب را رصد کنند و حتی دسترسی های سطوح مختلف نظارتی (شیلات، دامپزشکی، تشکل ها) کاملاً محدود و مشخص است و امکان دسترسی به همه اطلاعات وجود ندارد. امروزه اکثر شرکت ها اطلاعات خود را به همین صورت نگهداری می کنند و به سامانه های ابری خارج از مجموعه خود می سپارند چرا که هم هزینه پایین تری دارد و هم خروجی های مناسب تری به آنها برای مدیریت بهتر می دهد.
- اطلاعات سامانه و فایل این جلسه به صورت حضوری در جلسات آتی که در استان های پایلوت خواهیم داشت به صورت یک فایل آموزشی آماده می شود و در اختیار قرار خواهد گرفت.
7) آقای ایرانمنش با توجه به سوالات مطرح شده در مورد اعتبار و تایید این سامانه در دولت، گزارش بسیار کوتاهی ارائه کرده و اظهار داشتند که پس از تایید سامانه در سازمان دامپزشکی و سپس سازمان شیلات، دفتر فناوری اطلاعات وزارت جهاد کشاورزی نیز ارزیابی های لازم را انجام داد و نهایتاً جزئیات مورد تایید آن دفتر نیز قرار گرفت. سپس طی نامه ای به وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات معرفی شدیم چرا که طبق قانون هر سامانه ای در دولت می بایست به تایید سازمان فناوری اطلاعات هم برسد که خوشبختانه این مراحل هم سپری شد و تاییدیه تمام این مراجع اخذ شده است. بر اساس همین مستندات قانونی در حال حاضر لوگوی سامانه دولفین در پنجره واحد خدمات دولت قرار گرفته است.
8) در خصوص آغاز پروژه آزمایشی با هماهنگی سازمان های شیلات و دامپزشکی مقرر شده است که در اردیبهشت ماه در بوشهر و سپس هرمزگان برای میگو و در مازندران و سپس فارس برای ماهیان سردابی سامانه به صورت آزمایشی آغاز شود تا مشکلات احتمالی آن مشخص و نواقص برطرف گردد.
در پایان آقای دکتر مختاری از همه حاضران و خصوصاً شرکت فرا هوش کام بابت طراحی و ایجاد این سامانه ارزشمند تشکر کردند و جلسه در ساعت 12:30 با ذکر صلوات خاتمه یافت.
