گزارش سفر حضور دبیر اتحایه در نمایشگاه واردات چین CIIE CHINA INTERNATIONAL IMPORT EXPO
بنا به تشخیص اتاق بازرگانی تهران مقرر شد تشکلهای صادراتی بخش کشاورزی که اعضای آنها دارای توانمندی و ظرفیت صادرات به کشور چین هستند به صورت پاویون متحد در نمایشگاه واردات چین CIIE شرکت کنند. از جمله این تشکلها اتحادیه تولید و تجارت آبزیان ایران بود که به همراه 9 تشکل دیگر برای حضور در این نمایشگاه انتخاب شدند. اتاق، هزینه پاویون و تجهیز آن و اختصاص کانتر به هر تشکل و نیز هزینه حضور یک نفر از هر تشکل را بر عهده گرفت. مدعوین تشکلهای زیر در این سفر حاضر بودند:
1- خانم مهرنوش امجدی معاون دبیر انجمن صنایع لبنی کشور
2- خانم شهناز بنونام مدیر بخش بین الملل فدراسیون انجمنهای صنایع غذایی
۳- خانم فریبا مقصودی معاون امور اجرایی و بازرگان انجمن غلات ایران
4- آقای رشید عزیزپور دبیر فدراسیون انجمنهای صنایع غذایی
5- آقای زوبین امیری نماینده انجمن ارگانیک ایران
6- آقای علی جلالی معاون انجمن تولیدکنندگان داروهای طبی و فرآوردهها و طب سنتی ایران
7- آقای محمدعلی رضایی رئیس اتحادیه گیاهان دارویی زعفران و فرآوردههای غذایی ایران
8- آقای علی رمضانی مدیر بازرگانی اتحادیه گیاهان دارویی زعفران و فرآوردههای غذایی ایران
9- آقای محمدعلی صالحی رئیس انجمن پسته ایران
۱۰- آقای هادی مقدم نایب رئیس انجمن ملی خرمای ایران
۱۱- آقای علی اکبر خدایی دبیر اتحادیه تولید و تجارت آبزیان ایران
از طرف اتاق نیز افراد زیر همراه گروه بودند:
۱- آقای محمود نجفی عرب رئیس اتاق تهران
2- آقای فریدون وردینژاد دبیرکل اتاق تهران
۳- آقای سپهر برزی مهر معاون دبیرکل اتاق تهران
4- آقای امیررضا بیدگلی معاون تشکلها و مسئولیت اجتماعی اتاق تهران
۵- آقای جلیل ادیبی مشاور رئیس اتاق تهران
۶- آقای رضا طهماسبی معاون روابط عمومی و رسانه اتاق تهران
۷- آقای ولی الله خلیلی از بخش رسانه اتاق تهران
۸- خانم بهاره فخاریان کارشناس توسعه خدمات بازرگانی بین الملل اتاق تهران
۹- خانم دلارام اسماعیلی کارشناس روابط بین الملل اتاق تهران
همچنین آقایان دهقان دهنوی رئیس سازمان توسعه تجارت، بختیار سفیر ایران در چین ، عادلی رایزن سازمان توسعه تجارت در پکن، طاهری دستیار ویژه رئیس سازمان توسعه تجارت در امور چین ،محمدی سرکنسول ایران در شانچهای ، استاد حسین رایزن اقتصادی کنسولگری چین و تعدادی از همراهان ایشان نیز در نمایشگاه حضور یافتند.
دلایل حضور هیئت ایرانی در نمایشگاه CIIE
چین به عنوان دومین اقتصاد بزرگ جهان نقش بسیار مهمی در تجارت بینالمللی ایفا میکند این کشور با سیاستهای تجاری هوشمندانه توسعه زیرساختهای گسترده و ایجاد زنجیرههای تامین پایدار به سرعت به یکی از بزرگترین صادرکنندگان و وارد کنندگان جهان تبدیل شده است. در دهههای اخیر چین به عنوان بزرگترین صادر کننده کالاهای صنعتی و یکی از مهمترین وارد کنندگان مواد خام و محصولات فناوری در جهان مطرح شده است و سهم این کشور از واردات جهانی حدود ۱۰.۹ درصد است که چین را به دومین وارد کننده بزرگ پس از آمریکا تبدیل کرده است.
چین به عنوان یکی از اصلیترین شرکای تجاری ایران نقشی مهم در روابط تجاری این دو کشور ایفا میکند و تجارت میان ایران و چین در سالهای اخیر به طور مستمر روند صعودی داشته است. این روابط عمدتاً بر اساس صادرات مواد خام و معدنی از سوی ایران و واردات کالاهای صنعتی و تکنولوژی که از سوی چین بنا شده است صادرات ایران به چین در سالهای اخیر رشد قابل توجهی را تجربه کرده است این رشد به ویژه ناشی از افزایش تقاضای چین برای محصولات انرژی محور و مواد اولیه ایرانی بوده است در سال ۲۰۲۲ صادرات ایران به چین به رقم ۲۲ میلیارد دلار رسید که این رقم نسبت به سال ۲۰۲۱ حدود ۱۲ درصد افزایش داشته است.
ارزش تجارت چین در سال ۲۰۲۳ اگرچه نسبت به سال قبل با کاهش حدود ۶ درصدی مواجه شده است و به رقم ۵۹۴۹ میلیارد دلار رسیده است اما همچنان این کشور را در رتبه نخست تجارت جهانی قرار داده است صادرات و واردات این کشور طی سال مذکور به ترتیب ۳۳۸۹ میلیارد دلار و ۲۵۵۹ میلیارد دلار بوده که هر دو کاهش حدود ۶ درصدی را تجربه کردند. تراز تجاری چین نیز در سال ۲۰۲۳ به ۸۲۹ میلیارد دلار رسیده که نسبت به سال قبل از آن حدود ۵.۵ درصد کاهش یافته و همچنان نشان دهنده مازاد تجاری قابل توجهی است.
در سال ۲۰۲۲ چین به عنوان یکی از اصلیترین شرکای تجاری ایران نقش کلیدی در مراودات تجاری دو کشوری ایفا کرده است این تجارت به طور عمده در صادرات مواد خام و معدنی از سوی ایران و واردات کالاهای صنعتی و تکنولوژی از سوی چین استوار است.
در خصوص آبزیان کاهی است توجه شود که از سال 2019 تا کنون رشد صادرات مستقیم آبزیان ایران به این کشور ده برابر شده واز 2850 تن به 36765 تن در سال 2022 رسید که به دلیل کاهش تولید میگوی پرورشی ایران این میزان در سال 2023 با کاهشی اندک 34305 تن شد.
آشنایی با نمایشگاه واردات بین المللی چین ۲۰۲۴
نمایشگاه واردات بین المللی ،چین یکی از سه نمایشگاه بزرگ، چین و اولین نمایشگاه دنیا در زمینه واردات است که سالانه برگزار میشود و نقش بسیار مهمی در توسعه تجارت بین المللی ایفا کرده است این نمایشگاه تجلی جذابیت اقتصاد چین و بستری مناسب برای توسعه تجارت سرمایه گذاری تبادلات فرهنگی و همکاریهای متقابل است. این نمایشگاه شخصاً توسط رئیس جمهور چین شی جین پینگ برنامه ریزی و اجرا می شود. ایشان از زمان اولین راه اندازی این نمایشگاه در سال ۲۰۱۸ به مدت پنج جلسه متوالی در مراسم افتتاحیه سخنرانی داشته است.
نمایشگاه مزبور توسط وزارت بازرگانی و دولت مردمی شهرداری شانگهای میزبانی و توسط دفتر نمایشگاه بین المللی واردات چین و مرکز نمایشگاهها و همایشهای ملی شانگهای برگزار می شود.
هفتمین دوره این نمایشگاه از تاریخ ۵ تا ۱۰ نوامبر ۲۰2۴ در شهر شانگهای برگزار شد. دولت چین با دعوت از مقامات دولتی جوامع ،تجاری غرفه داران و خریداران حرفه ای از سراسر جهان فرصت بی نظیری برای کشف بازار چین و بهره مندی از امکانات نمایشگاه واردات چینCIIE فراهم کرده است. همکاری با کشورهای مختلف مناطق و سازمانهای بین المللی نمایشگاه CIIE را به یک رویداد جهانی تبدیل کرده که کانال های جدیدی برای تجارت تقویت همکاریها و ارتقای رفاه مشترک اقتصادی و تجاری فراهم میکند حضور درCILE ، ۲۰2۴ فرصتی طلایی برای گسترش تجارت ایجاد ارتباطات بین المللی و بهره مندی از جذابیت های بازار چین محسوب می شود.
بخشهای مختلف نمایشگاه
نمایشگاه بین المللی واردات چین به چند بخش مختلف تقسیم میشود که عبارتند از:
- بخش کالاها این بخش شامل انواع کالاهای مصرفی لوازم خانگی لوازم الکترونیکی، مواد غذایی محصولات سلامت و زیبایی و غیره است.
- بخش خدمات در این، بخش شرکتها خدمات ،مالی حمل ونقل، تجارت الکترونیک تکنولوژی اطلاعات مشاوره و غیره را ارائه می دهند.
- بخش تکنولوژی و نوآوری این بخش به نمایش و بررسی آخرین دستاوردهای تکنولوژیکی و نوآوری های صنعتی اختصاص دارد.
برنامه سفر
1- دوشنبه 14/08/1403: پرواز از تهران در ساعت 21:10 به شانگهای با هواپیمای ماهان و رسیدن به مقصد در ساعت ۱۰ صبح روز سهشنبه
۲- سهشنبه ۱5/08/1403: استقرار در هتل SOFITEL در ساعت ۱۲ و سپس حضور در جلسه با اتاق بازرگانی ایرانیان مقیم چین
۳- چهارشنبه ۱۶ تا شنبه ۱9/08/1403: حضور در نمایشگاه و برقراری کانتر اتحادیه در پاویون اتاق ایران
۴- شنبه 19 و یکشنبه 20/08/1403: پرواز از شانگهای در ساعت ۲۳:۴۵ روز شنبه با هواپیمای ماهان به مقصد تهران و رسیدن به تهران در ساعت ۵ صبح یکشنبه 20/8/1403
شرح مذاکرات و ملاقاتها
1- در جلسه روز 15/08/1403 با اعضای اتاق بازرگانی ایرانیان مقیم چین که با مدیریت آقای محمدی سرکنسول جمهوری اسلامی ایران در شانگهای برگزار شد ایشان و آقایان بختیار، نجفی و دهقان دهنوی در سخنانی بر ضرورت توجه به بازار چین و صادرات به این کشور و اثرات آن بر توسعه اشتغال در ایران و اهمیتی که اقتصاد چین در دنیا دارد و همه کشورها حتی آمریکا به حضور در این بازار توجه دارند تاکید شد و با توجه به آن که واردات چین حدود ۳۰۰۰ میلیارد دلار است قطعا کشور ما میتواند سهمی از آن را داشته باشد. سپس آقای رئوفی نماینده تجار شرق چین فرایند تشکیل این اتاق را توضیح داده و آمادگی ۱۳۲ عضو خود برای هرگونه همکاری با صادرکنندگان ایرانی را اعلام کرد .آقایان نوروزی ، بهرامی ،رسولی نیکرو، گلی، شاهچراغی، وهابیان و ….. هم از اعضای این اتاق به بیان توانمندی و سوابق خود در این کشور و علاقهمندی به همکاری با صادرکنندگان ایرانی را اعلام نمودند.
آقای بیدگلی مدیر امور تشکلهای اتاق ضمن دعوت از اعضای اتاق بازرگانان مقیم چین به حضور در نمایشگاه و بازدید از پاویون اتاق به معرفی تشکلها و اهداف حضور در این نمایشگاه پرداختند و در ادامه آقایان عزیزپور، رضایی ،صالحی خدایی ، مقدم و امیری و خانمها امجدی ، بنونام و مقصودی ظرفیتها و توانمندیهای بخش مختلف اعضای تشکلهای خود پرداختند. اینجانب اعلام کردم که طی یک دوره ۵ ساله و پس از عقد تفاهمنامه قرنطینه دامپزشکی دو کشور و رجیستری بیش از ۸۰ واحد فراوری آبزیان ایران در گمرک چین، اولا صادرات آبزیان ایران که قبلا به صورت غیر مستقیم انجام می شد به صورت مستقیم به چین انجام شد و ثانیا صادرات آبزیان ما به آن کشور از ۲۸۵۰ تن در سال 2019 به بیش از ۳۶ هزار تن افزایش داشته و ظرفیت بسیار خوبی برای صادرات آبزیان به آن کشور وجود دارد و علاقمندی فراوانی به جذب سرمایهگذاری و دانش فنی طرف چینی در این صنعت وجود دارد.
لازم به ذکر است که وضعیت صنعت آبزیان در مقایسه با سایر بخشهای کشاورزی کشور برای صادرات به کشور چین بینظیر است چرا که تعداد بسیار محدودی از شرکتهای لبنی یا زعفران و خشکبار ایران در گمرک چین رجیستر شدهاند و بیشترین مقدار وزنی صادرات بخش کشاورزی ایران به چین مربوط به آبزیان است؛ اگرچه که پسته و زعفران ایران از نظر ارزش سهم بسیار بیشتری نسبت به آبزیان دارند.
این جلسه زمینه آشنایی با تجار مقیم چین و خصوصاً شانگهای را فراهم آورد و حضور این افراد که تعدادی از آنها سابقه حضور بیش از دو دهه در آن کشور را دارند به عنوان یک سرمایه و ظرفیت خوب برای ایجاد ارتباط و حضور مستقیمتر در این بازار محسوب میگردد و اگرچه گفتگوهایی که با برخی از این تجار انجام شد احساس گردید که اکثر آنها تمایل به فعالیت در زمینه واردات داشته و به عنوان صادر کننده از چین عمل میکنند لیکن امکان ایجاد یک پل ارتباطی با تعدادی از آنها برای حضور مشترک در داخل چین از طریق صادرات آبزیان به آن کشور و ترخیص و انبار آن به نام خود و سپس حضور در عرصه توزیع و تحویل به توزیع کنندگان در شهرهای مختلف و بسیار پرمصرف چین وجود دارد.
بازدید کنندگان غرفه
عموم مراجعه کنندگان به غرفه افراد عادی علاقمند و یا نهایتاً توزیع کنند آبزیان یا مالکین سوپرمارکتهای غذاهای دریایی بودند و تعدادی هم کارشناس شیلاتی یا شرکتهای آبزی پروری مراجعه داشتند و این گونه نبود که واردکنندگان اصلی چین به غرفهها مراجعه داشته باشند. این وضعیت اختصاص به آبزیان نداشت و در مورد سایر بخشهای حاضر در پاویون اتاق تهران هم وضعیت به همین گونه بود.
عموماً دو سوال مهم برای افراد مطرح بود:
یک: آنکه مگر ایران هم تولید کننده آبزیان است؟
دو: چگونه برای خرید خود از ایران بتوانیم پول پرداخت کنیم؟
در پاسخ به سوال نخست ظرفیتها و تواناییها و نیز محصولات از طریق بروشوری که به همت اتاق تهران به زبان چینی تهیه شده بود یا کاتالوگهایی که همراه بود توضیح داده شد و در مورد سوال دوم هم با استناد به فروش ۳6 هزار تنی به چین و توضیحاتی که ارائه میشد عموماً قانع میشدند ولی به هر حال اینکه چگونه پول را پرداخت کنند معضل بزرگی بود که برای آنان چندان قابل هضم نبود.در هر حال ملاقاتها با افراد زیر انجام شد:
1- شرکت Tianjin muxiang international trade آقای شیونگ لی واردکننده مواد غذایی و آبزیان در شهر تیان ژین
2- شرکت Beijing tongmin international trading آقای ری وانگ واردکننده سخت پوستان (میگو و لابستر) که از ایران هم خرید داشته و آمادگی خرید جدید هم دارد
3- شرکت Dosh food limited آقای وینسون بو توزیع کننده مواد غذایی (از جمله آبزیان) در حومه پکن
شرکت Tianjin food group CO.LTD آقای ژو سو توزیع کننده بزرگ انواع آبزیان و غذاهای دریایی در شهر تیان ژین. این شرکت علاقمند به واردات از ایران است و ماهی قزل آلا، میگو و ماهی یال اسبی وارد می کند.
4- شرکت Imton خانم نینا توزیع کننده غذاهای دریایی و متقاضی محصول از ایران (تحویل در شانگهای)
5- شرکت Samonyu foodstuffs trading (Guangzhou) آقای جف عرضه کننده ماهی و میگو و دارای گواهی های حلال و سلامت در استان های جنوبی چین
6- شرکت JP international trade group آقای Eric zhou واردکننده مواد غذایی به چین مستقر در پکن
7- شرکت Guangxi surosinow trading آقای سوژی سونگ واردکننده مواد غذایی در شهر نانینگ
8- شرکت Gxp investment consulting china Beijing آقای لی کایژی شرکت مشاور سرمایه گذاری در خارج از چین، مستقر در پکن
9- انجمن خدمات تجاری چیندائوChengdu association of trade in services آقای سام سونگ، مدیر همکاری های بین المللی انجمن و علاقه مند به توسعه همکاری و سرمایه گذاری در زمینه آبزیان در خارج از چین
10- (CCPIT) کمیته تجارت شورای ارتقای بین المللی چین وابسته به اتاق بازرگانی ژیاژینگ چین China council the promotion of international trade jiaxing committe خانم کیان ژون نایب رئیس اتاق و علاقمند به توسعه همکاری ها
11- شرکت Iran trade center آقای مرتضی هاشمی فعال در حوزه تجارت در کشور چین این مجموعه با مسایل آبزیان آشنایی کامل داشته و با تعدادی از صادرکنندگان بزرگ ایران به چین مرتبط است و همکاری با این مجموعه که مرکز آن در پکن است و دفاتری هم در چیندائو و شانگهای دارند میتواند مفید و موثر باشد.
12- شرکت Guang xi bai nian hua shang agriculture products co.ltd آقای هان دونگ یا ، تولیدکننده محصولات کشاورزی و صنایع جانبی در منطقه خودمختار گوانگ ژی (شهر نانینگ)
13- شرکت Kelvin آقای ژو هوانگ آبزی پرور
14- نمایندگی منطقه آزاد SEZ کرواسی در شانگهای ؛ تولیدکننده انواع کنسرو ماهی تون و محصولات سبز در زمینه بهینه سازی ساختار واحدهای صنعتی فراوری آبزیان خدمات ارائه می دهند. این مجموعه در نمایشگاه غرفه داشتند.
15- شرکت Eric aquaculture آقای وانگ فعال در آبزی پروری (پرورش کپور) و علاقه مند به تبادل تجاری با ایران و خصوصاً فروش بچه ماهی های اصلاح نژاد شده.
16- شرکت Shandong heart orange food آقای شائولین متقاضی خرید پای مرغ از ایران؛ اطلاعات این شرکت به یکی از صادرکنندگان اصلی پای مرغ از ایران تحویل شد.
17- شرکت Shanghai qinlong biotechnology آقای فرانک ژو فعال در زمینه تولید افزودنی های غذای آبزیان در شهر شانگهای چین
جمعبندی و پیشنهادات
حضور در نمایشگاه واردات چین اگرچه قرین به مذاکره با واردکنندگان اصلی آبزیان چینی نبود لیکن نتایج ذیل را در برداشت:
الف) ارتقای درک و دریافت اهمیت بازار کشور چین برای بخش آبزیان ایران
چین با ۱.۴ میلیارد نفر جمعیت و اقتصادی قوی و دارا بودن رتبه نخست در تجارت آبزیان دنیا یک بازار بسیار مهم برای ماست که نباید آن را دست کم گرفت. علی رغم نگرش منفی که بعضاً میان مردم در مورد روابط تجاری با چین وجود دارد در این نمایشگاه به وضوح شاهد بودیم که از سراسر دنیا برای فروش محصول به چین حضور داشتند. شرکتهای اروپایی و آمریکایی که از نظر سیاسی و تجاری رقیب چین محسوب میشوند همگی با قدرت در نمایشگاه حاضر بودند و لذا اولین نتیجه حضور در این نمایشگاه اهمیت و ضرورت توجه به بازار چین به عنوان مهمترین بازار آبزیان دنیاست.
ب) نیازهای اعلام شده توسط متقاضیان چینی توسط ما قابل تامین است
با توجه به آن چه مشاهده نمودم ما بیش از اینکه برای فروش در چین و تقاضای آن بازار چاره کنیم میبایست بر افزایش تولید محصول برای فروش به این بازار تمرکز کنیم ؛ همچنین چارهای برای حضور هماهنگ یکپارچه و متحد در این بازار باید اندیشید.
ج) فرصت تجاری ایجاد امکان عرضه محصول در چین به توزیع کنندگان عمده و خرده
با توجه به سوال مهم پرسشگران در خصوص نحوه انتقال وجه از یک سو و وجود شرکتهای توزیع کننده که خواهان خرید محصول ترخیص شده در انبارهای این کشور هستند به اعتقاد اینجانب ایجاد یک یا چندین دفتر فروش در شهرهای اصلی و ارسال محمولهها به مقصد بنادر چین و ترخیص آنها و تحت کلید داشتن محصول برای تامین نیازهای خرده فروشان و یا شرکتهای پخش و توزیع میتواند علاوه بر حل مسئله انتقال وجه زمینه فروش بهتر و با قیمتهای مناسبتر را برای آبزیان ایران فراهم نماید.
د) ضرورت هماهنگی بهتر برای حضور موثرتر
هماهنگی حضور در این نمایشگاه در سال جاری تنها در یک فرصت زمانی دو هفتهای انجام شد و اتاق تهران ظرف مدت ۱۵ روز توانست برنامهریزی و هماهنگیها را انجام دهد که قطعاً فرصت مناسبی برای حضور موثر در نمایشگاه نیست و لذا ضمن تقدیر مجدد از اقدام تحسین برانگیز اتاق برای ایجاد شرایط حضور تشکلهای صادراتی در این نمایشگاه لازم است برای سالهای آتی با برنامهریزی طی فرصت زمانی مناسب و خصوصاً اطلاع به طرفهای چینی و دعوت از وارد کنندگان چینی و تنظیم قرار ملاقاتها و مذاکرات تجاری اقدام بهتری صورت پذیرد.
در پایان و در جهت تشویق و قدردانی صادرکنندگان آبزیان کشور این نکته را هم اضافه مینمایم که نزد افرادی که ملاقات شد چهار صادر کننده ایرانی کاملاً شناخته شده بودند و از محصولات آنها رضایت کامل وجود داشت که عبارتند از: فرآوری پورماندنی، نورآبزیان تیاب، لازک بوشهر و شرکت مطاف که بدین طریق از این شرکتها و سایر صادرکنندگان آبزیان ایران که سبب خوش نامی ایران در بازار چین هستند قدردانی میگردد.