گزارش دبیر کل اتحادیه از سفر هیئت شیلاتی ایران به ویتنام

پیرو هماهنگی های قبلی و پیگیری اتحادیه و ارتباط مستمر با بخش بازرگانی سفارت جمهوری اسلامی ایران در هانوی و با اعلام آمادگی خوب شرکت های صادرکننده آبزیان به سرعت مقدمات و برنامه ریزی های سفر مذکور انجام شد و پس از اخذ ویزا و تهیه بلیط و سایر هماهنگی ها این سفر مطابق برنامه ذیل انجام شد:

برنامه سفر

1- چهارشنبه 31مرداد (22 اگوست): پرواز از تهران در ساعت 5:30 صبح و ورود به شهر هوشی مین در ساعت 20

2-پنجشنبه 1 شهریور (23 اگوست):  بازدید از نمایشگاه شیلاتی ویتنام+ ملاقات با آقای جن دین لون و سایر مسئولین اتحادیه پرورش دهندگان و صادر کنندگان میگوی ویتنام (VASEP) و تبادل اطلاعات بابت نحوه همکاری بازرگانان

3-جمعه 2 شهریور (24 اگوست): بازدید از نمایشگاه و ادامه مذاکرات

4-شنبه 3 شهریور( 25 اگوست): آزاد

5- یکشنبه 4 شهریور ( 26 آگوست): ترک شهر هوشی مین و ورود به هانوی

6- دوشنبه 5 شهریور (27 آگوست): بازدید از بندر هایفونگ و آشنایی با نحوه عملیات بندری و مذاکره با شرکت های بازرسی و ترخیص کاری

7-سه شنبه 6 شهریور ( 28 اگوست): پرواز از هانوی به تهران در ساعت 1:30 بامداد و ورود به تهران در ساعت 11

اهداف سفر:

1) حضور در نمایشگاه بین المللی شیلاتی ویتنام (VEITFISH) و آشنایی با شرایط و فضای اقتصاد شیلاتی ویتنام و شرکت های فعال ویتنامی.

2) ملاقات و مذاکره تجاری با شرکت های وارد کننده آبزیان ویتنامی.

3) بررسی شرایط ثبت شرکت و امکان توسعه فعالیت تجاری در ویتنام یا بنادر آزاد آن کشور.

4) بازدید از شرایط وضعیت حاکم در بندر هایفونگ (مهمترین بندر تجاری معبر آبزیان صادراتی ایران) و بررسی علل و عوامل بروز مشکلات فی مابین صادرکنندگان ایرانی و خریداران چینی.

5) مذاکره با شرکت های بازرسی جهت بررسی راهکارهای کاهش زیانهای وارده به صادرکنندگان آبزیان ایران

6) بررسی و امکان سنجی استقرار نماینده اتحادیه در هایفونگ به منظور کنترل و نظارت و حمایت از اعضای اتحادیه در مقابل فعالیت های غیر شفاف طرف های چینی.

اعضای تیم

در ابتدا با اعلام آمادگی شرکت های جهان شیل؛ آبزیان تجارت البرز؛ مروارید تجارت پدیده، تراز آب دریا، لازک بوشهر و راموز تیم اعزامی به تعداد 8 نفر شامل آقایان هاشم ستوده، محسن و ابراهیم قرایی، حامد و حسین شاهرخی، داود نوری و علی خطیبی تبار به همراه جناب آقای دکتر گلشاهی هماهنگ شد. با توجه به تاکید شرکت های فوق و تایید اتحادیه به حضور اینجانب، تعداد افراد به 9 نفر افزایش یافت لیکن به دلیل مشکلاتی که به وجود آمد عملاً آقایان ستوده، محسن قرایی و داود نوری اعلام انصراف نمودند و عملاً هیئت با شش نفر سفر را آغاز نمود و با بازگشت جناب آقای دکتر خطیبی در روز سوم سفر و سپس آقایان حامد و حسین شاهرخی در روز پنجم سفر، گروه پایانی شامل آقایان ابراهیم قرایی، دکتر گلشاهی و اینجانب شد.

در همین جا باید از آقایان ستوده، قرایی، نوری و شاهرخی که در تامین هزینه سفر با اتحادیه مشارکت نمودند تشکر و قدردانی نمود.

گزارش اقدامات:

1-نمایشگاه VIETFISH  

این نمایشگاه که به صورت سالیانه با مدیریت VASEP برگزار می شود در محوطه ای کوچک ولی کامل در منطقه 7 شهر هوشی مین واقع در جنوب ویتنام از تاریخ 22 تا 24 آگوست (31مرداد تا 2 شهریور) برگزار شد. در روزهای دوم و سوم از نمایشگاه بازدید داشتیم. در این نمایشگاه 237 شرکت ، حضور یافته بودند که ترکیب شرکت ها به شکل زیر بود:

الف- واحدهای فراوری آبزیان 101 شرکت

ب-واحدهای ارزش افزوده 8 شرکت

ج-تجهیزات و ماشین آلات 95 شرکت

د-تجهیزات سردخانه ای 8 شرکت

ه- آبزی پروری و سایر بخش ها 17 شرکت

در حاشیه نمایشگاه برنامه های سخنرانی هم بود که به زبان ویتنامی انجام می شد.

نکته برجسته کاربردی بودن نمایشگاه بود به نحوی که تمام هیئت بالاتفاق به سادگی و در عین حال مفید بودن آن اذعان داشتند. این در حالی است که تقریباً در هیچ زمینه ای کاستی مشاهده نمی شد و از واحدهای

بسیار کوچک و معمولی ( خصوصاً در عرصه ماشین آلات) تا شرکت های بزرگ و برند در کنار هم به عرضه امکانات خود پرداخته بودند .حضور شرکت های چینی، تایوان و دانمارکی هم قابل نوجه بود.

2- ملاقات های تجاری

ملاقات ها و مذاکرات تجاری توسط آقایان خطیبی تبار، شاهرخی و قرایی انجام شد که جمعاً بر این عقیده بودند که امکان حضور در بازار ویتنام وجود دارد و لیکن با توجه به جایگاه بسیار قدرتمند شیلاتی آن کشور و تجارب بالاتر آنان در عرصه تجارت، کار ما راحت نیست لیکن در صورت استمرار و مقاومت و صبر، امکان کار به شکل های مختلف وجود دارد.

شرکت هایی چون QUOC VIET  و HAI NAMCO و MINH PHU  و NAVICO  شرکت های بزرگتر فعال در خرید و فروش آبزیان بودند که بیشتر در زمینه میگو، گربه ماهی(Pangasius) و تیلاپیا کار
می کردند. اطلاعات مربوط به این شرکت ها و سایر شرکت های حاضر در نمایشگاه در دفتر اتحادیه موجود است و علاقه مندان می توانند در صورت نیاز استفاده نمایند. همچنین به تدریج اطلاعات مربوط به شرکت های مهم ویتنامی در سایت اتحادیه بارگزاری خواهد شد.

3- ملاقات با شرکت های نظارت و بازرسی

با توجه به آن که یکی از اهداف سفر کسب اطلاع از نحوه و امکان بازرسی و نظارت بر کالاهای ارسالی جهت رفع اختلاف با خریداران بود و ملاقات مهم با نمایندگان شرکت های SGS و OFCO GROUP که کار بازرسی و نظارت را انجام می دهند انجام شد. ملاقات با SGS با خانم ها  Vo thuy Trang و
Tran thi Phi oanh (نفراصلی) انجام شد. ملاقات با شرکت OFCO با آقای Jean Charles Denier  که ملیت فرانسوی دارد انجام شد.

در هر دو ملاقات شرکت های یاد شده اعلام آمادگی کردند که حسب درخواست و سفارش ما نسبت به بازرسی محموله های ارسالی و تطابق آن با خواسته مشتری اقدام می کنند که نهایتاً قرار شد پس از بازدید هایفونگ و بررسی شرایط در آنجا فهرست درخواست ها طی یک هفته ارسال و شرایط و نرخ از طرف مقابل اخذ گردد.

نکته جالب آمارهای گمرک ویتنام از مقادیر وارداتی محموله های آبزیان ایران بود که طبق اعلام آقای چارلز دنی یر، طی شش ماهه اول سال 2017 کل واردات آبزیان ویتنام از ایران ( از طریق هایفونگ) 34000 تن بوده است که با آمار حدود 21 هزار تنی آمار گمرک ایران اختلاف حدود 50 درصدی دارد. مقدار میگوی وارداتی طی همین دوره 7200تن بوده که این هم با آمار گمرک ایران مطابقت ندارد. این موضوعی است که می بایست بیشتر مورد بررسی قرار گیرد. در نهایت مقرر شد که آزمایشات مورد درخواست شامل چک دما، وضعیت ظاهری، شمارش و چک حین تخلیه و احیاناً درخواست های دیگر از طریق ایمیل به شرکت های بازرسی فوق اعلام و با توجه به حدود 2000 کانتینر(رسمی) ارسالی به هایفونگ، قیمت ترجیحی و قابل قبولی توسط شرکت های فوق به ما اعلام گردد.

4- ملاقات با رئیس هیئت مدیره و مدیران VASEP ( اتحادیه تولید کنندگان و صادر کنندگان غذاهای دریایی ویتنام)

بر اساس هماهنگی قبلی آقای رضایی پور رایزن اقتصادی سفارت کشورمان در هانوی که با VASEP صورت گرفته بود در صبح روز پنجشنبه 23 آگوست ( 1 شهریور) جلسه ای در سالن VIP نمایشگاه تشکیل و ملاقات با مدیران این اتحادیه انجام شد.

VASEP خلاصه عبارت  Vietnam Association of Seafood Exporters and Producersمی باشد. این اتحادیه دارای180 عضو شامل تولید کنندگان واحدهای فراوری و صادرکنندگان آبزیان ویتنام می باشند و پرورش دهندگان تشکل دیگری دارند. VASEP  یک NGO محسوب می شود که البته با اتاق بازرگانی و صنایع ویتنام (VCD) و دولت آن کشور ارتباط تنگاتنگی دارد و در عین حال با موسسات شیلات ایالات متحده  (NFI) فدراسیون غذاهای دریایی آسه آن (ASF)و انجمن غذاهای دریایی سنگاپور (SIAS ) ارتباط رسمی دارد.

این انجمن دارای یک دفتر در هانوی و یک دفتر در هوشی مین می باشد. سه کمیته شامل میگو، آبزی پروری آب شیرین و ماهیان دریایی و چهار شورا شامل: شورای عرضه داخلی ، شورای خرچنگ، شورای تون ماهیان، شورای کمیته اجراییIuu (همکاری در اجرای برنامه مبارزه با ماهیگیری غیر قانونی) دارد.

مطابق اعلام آقای Tridong Dint Hoe دبیر کل VASEP کل تولیدات آبزیان ویتنام معادل
3/7 میلیون تن و کل سطح زیر کشت آبزیان 1/1 میلیون هکتار است و تمام نوار ساحلی 3260 کیلیومتری ظرفیت آبزی پروری را دارد. این درحالی است که در داخل کشور هم ظرفیت های فراوانی برای پرورش آبزیان آب شیرین وجود دارد. بخش شیلات در اقتصاد کشور ویتنام نقش مهمی دارد و حدود 4 تا 5 % تولید ناخالص داخلی(GDP) و 9تا 10 % کل درآمد صادراتی این کشور را تشکیل می دهد. محصولات شیلاتی این کشور به 170 کشور صادر می شود و بیش از چهار میلیون نفر از جمعیت 92 میلیون نفری ویتنام در این صنعت مشغول به کار هستند. کل تولید 28/7 میلیون تن( 42/3 دریایی و 86/3 پرورشی) و ارزش کل صادرات 3/8 میلیارد دلار می باشد.میگو، گربه ماهی، تون، اسکوئید و اختاپوس اصلی ترین محصولات صادراتی این کشور هستند. میگو 5/3 تا 4 میلیارد دلار ( حدود 46 تا 50% کل ارزش صادرات آبزیان) گربه ماهی 7/1 تا 8/1 میلیارد دلار ( حدود 25 % کل) و ماهی تون و سرپایان حدود 450 تا 500 میلیون دلار ارزش صادرات را تشکیل می دهند. آمریکا، ژاپن، اتحادیه اروپا، چین و کره جنوبی 75% کل صادرات آبزیان ویتنام را جذب می کنند.

در این جلسه رئیس هیئت مدیره و تعدادی از اعضای هیئت مدیره و مدیران بخش های مختلفVASEP از جمله آقای Ngo Van Ich رئیس هیئت مدیره ، خانم Nguyen thi thu sac عضو هیئت مدیره و مدیر بخش آبزیان دریایی، آقای Naguyen Van Ky عضو هیئت اجرایی و مدیر بخش واردات و صادرات، آقای Truong Dinh Hoe  دبیر کل VASEP و خانم   To Thi Troung Lan معاون دبیر کل حاضر بودند. توضیح آن که هیئت مدیره کنونی یک دوره پنجساله (2020-2015) مسئولیت دارد.

در این جلسه دبیر کل VASEP با ارائه اطلاعات و آمارهای فوق اعلام آمادگی نمود که در زمینه صادرات به ایران و انتقال تجارب می تواند همکاری هایی میان دو کشور انجام شود.

طرف ایرانی هم در خصوص آمار تولید و صادرات آبزیان کشور آمارهایی اعلام نمود و بر چند مطلب به عنوان راهبردهای کلی همکاری ها تاکید شد:

-استفاده از تجارب طولانی طرف ویتنامی در بخش آبزیان که می تواند الگوی خوبی برای ما باشد.

-همکاری در زمینه صادرات میگوی ایران از طریق تجار ویتنامی ( باتوجه به آن که آنان بازارهای خوبی دارند و میگوی با کیفیت ایران می تواند محصول خوبی برای آنان برای صادرات باشد)

– واردات بچه ماهی یا مولد ماهی تیلاپیا برای طرح های در حال توسعه پرورش تیلاپیا در ایران

– انتقال تکنولوژی و دانش فنی پرورش میگو و ماهیان آب شور

در پایان پیشنهاد شد که برای تحقق این همکاری ها، ارتباطات اتحادیه تولید تجارت آبزیان ایران با VASEP تداوم یافته و در صورت لزوم تفاهمنامه ای نیز امضاء شود.

در پایان هدیه ای از سوی دبیر کل اتحادیه به دبیر کل VASEP  اهدا و عکس یادگاری گرفته شد.

5- ملاقات با آقای آن معاون شورای توسعه روابط تجاری ایران و ویتنام

با توجه به ملاقات های قبلی با آقای چی رئیس ویتنامی شورای روابط تجاری دو کشور در تهران، با هماهنگی قبلی و دعوت دفتر هانوی این شورا، در روز شنبه 25آگوست (3 شهریور) جلسه ای در محل دفتر شورای مذکور در شهر هوشی مین با حضور آقایان “آن “و  “جان”  معاونین آقای چی و تعدادی از اعضای دفتر این شورا برگزار شد. در ابتدا آقای آن ضمن خوشامدگویی به هیئت ایرانی، از این که آقای چی به دلیل سفر به استرالیا شخصاً نتوانستند در این جلسه حاضر باشند اظهار تاسف کردند. ایشان ضمن اشاره به برنامه های مفصلی که برای توسعه تجارت با جمهوری اسلامی ایران تدارک کرده اند اظهار امیدواری کردند که این همکاری ها در حوزه شیلات توسعه یابد. آقایان دکتر گلشاهی و دکتر خدایی هم ضمن تشکر از دعوت به این جلسه و ابلاغ سلام و تشکر به آقای چی گزارشی از اهداف سفر ملاقات ها و مذاکرات انجام شده در ویتنام را مطرح و از شورای توسعه روابط تجاری دو کشور درخواست همکاری بیشتر و حمایت از گسترش ارتباطات تجار دو کشور را نمودند. همچنین از دعوت به شام هیئت ایرانی تشکر نمودند و از این که به دلیل فشردگی برنامه و سفر صبح زود فردا به شهرهانوی امکان پذیرش این دعوت را ندارند عذرخواهی کرده و از هیئت ویتنامی جهت حضور مجدد در ایران و بازدید از طرح های شیلاتی برای سرمایه گذاری های بیشتر دعوت نمودند.

6- سفر به هایفونگ و بازدید از شرایط ترخیص کالا ها

در روز دوشنبه27 آگوست (5 شهریور) با برنامه ریزی آقای رضایی پور رایزن محترم اقتصادی کشورمان در هانوی از ساعت 8 صبح تا 16 عصر برنامه بازدید از هایفونگ اجرا شد. در این سفر آقایان دکتر گلشاهی، ابراهیم قرایی، خدایی، رضایی پور و خانم باران( کارمند دفتر رایزن اقتصادی) حضور داشتند. ابتدا پس از ورود به هایفونگ ، جلسه ای در دفتر شرکتHOANG  TRANG  LOGISTICS (یکی از کارگزاری های ترخیص کالا در این بندر) تشکیل شد.

ابتدا خانم جنیفر معاون اجرایی شرکت پس از معرفی حاضرین به توصیف فعالیت های شرکت مذکور پرداخت . این شرکت به نمایندگی از خریدار یا فروشنده نسبت به انجام امور گمرکی و تطابق اسناد( بارنامه،پکینگ لیست و ..) اقدام و پس از حصول اطمینان از نظر تاییدیه های قانونی اقدام به ارسال محموله با کامیون های خود به مقاصد مورد نظر می کند. همچنین دارای سردخانه هایی با ظرفیت کافی است که در صورت لزوم نسبت به نگهداری کالاهای یخچالی اقدام نماید. مطابق اعلام ایشان وقتی محموله ای به بندر هایفونگ می رسد بلافاصله کانتینر در محل مربوطه به برق زده می شود و کشتی از بندر خارج می گردد. پس از ارزیابی مدارک و بررسی وضعیت ظاهری محموله و در صورت توافق طرفین( خریدار و فروشنده) کانتینر برای ارسال به مقاصد مورد نظر در چین که شامل سه گذرگاه زیر می باشد ارسال می گردد:

1-Long son

2- Mong  cai

3- Cao Bang

اما اگر توافق نبود می تواند به سردخانه منتقل و نگهداری شود. همچنین این شرکت شرکای چینی خریدار آبزیان دارد که به عنوان خریدار به صاحب کالا معرفی می شوند. به صورت خلاصه اقدامات این شرکت در سه بخش زیر است:

1-انجام عملیات گمرکی ترخیص کالا

2-نگهداری در سرد خانه به نام صاحب کالا

3-بازاریابی برای فروش محصول

هیئت ایرانی پس از معرفی خود به طرح مشکلاتی که در این بندر برای محموله های ارسالی از ایران ایجاد شده اشاره کردند و در این خصوص آقای ابراهیم قرایی به طرح مشکلات پرداختند و سوالاتی به شرح زیر مطرح نمودند:

1-برخی اوقات خریدار ما می گوید که بار در داخل کشتی وقبل از رسیدن به هایفونگ فاسد شده است. آیا این قابل بررسی و اثبات است؟

در این رابطه گفته شد که بله این مطلب کاملاً قابل چک کردن هست و نماینده شما می تواند بررسی ترموگراف را (که اطلاعات آن داخل یکCD قرار دارد) درخواست کند. اگر شما این مسئولیت را به ما بدهید ما می توانیم این کار را برای شما انجام دهیم. البته ممکن است مشکل در چیدمان باشد و CD اشکال دمایی نشان ندهد اما به دلیل چینش غلط، مغز بار به دمای دلخواه نرسد که البته این هم بررسی و گزارش می شود.

2-آیا ممکن است بار در کشتی سالم بوده اما وقتی کانتینردر بندر هایفونگ به برق گذاشته می شود به هر دلیل (قطع برق، بی توجهی در اتصال کابل و …) خرابی بار در داخل بندر ایجاد شود؟

پاسخ خانم جنیفر این بود که بله ممکن است اما اگر بار داخل کشتی سالم تحویل بندر شد مسئولیت آن با شرکتی است که بار را برای انجام عملیات بعدی تحویل گرفته است، لذا شما می توانید به شرکت طرف حسابتان در این زمینه تاکید کنید و آن را جزء مسئولیت های وی قرار دهید.

3- آیا شرکت شما می تواند محصول خود را در داخل چین( مثلاً شهر یان تای) تحویل خود صاحب کالا بدهد؟

این امکان را ما داریم که عملیات گمرکی و بارگیری و حمل با کامیون را انجام دهیم و در هر محل در چین تحویل هر کس از جمله خود شما بدهیم اما این بستگی دارد که شما ( به عنوان وارد کننده به چین) ضوابط و مجوزات لازم ر ا داشته باشید.

4-اگر باری از این جا به سمت گذرگاه های سه گانه حرکت کرد، آیا مشتری چینی می تواند ادعای دیگری مطرح کند؟

وقتی کانتینر از اینجا به سمت گذرگاه های بعدی حمل شد، هرگونه ادعایی بی معانست و بستگی به قرارداد شما دارد. اگر تعهد شما این است که در گذرگاه تحویل دهید ممکن است جای ادعا باشد و در هر حال اگر بحث کیفیت و خرابی کالا مطرح است و کانتینر نهایی مثلاً مشکل دارد بازهم مسئولیتش با شرکتی است که این عملیات را انجام داده است.

5-ما تا چه زمانی صاحب کالا باقی می مانیم؟

پاسخ: در کلیه مراحل و تا زمانی که شما دستور تحویل به خریدار را ندهید محموله زیر کلید شماست و ما بدون هماهنگی با شما کاری انجام نخواهیم داد.

6-آیا ما ( صادر کنندگان ایران) می توانیم شرکت واسط (Agant) را مشخص کنیم و به خریدار بگوئیم که کالا توسط چه کسی کارگزاری شود؟

پاسخ: بله به هر حال محموله متعلق به شماست و شما می توانید درباره آن هر تصمیمی بگیرید.

در پایان مقرر شد که این اطلاعات به اعضای اتحادیه  منتقل و در مورد نحوه مدیریت محموله های ارسالی به هایفونگ تصمیم گیری شود. شرکت مذکور اعلام نمود که می توانند به شکل زیر عمل کنند:

یک قرارداد حق العمل کاری (و یاحتی نمایندگی) با شرکت های معرفی شده توسط اتحادیه به صورت یک قرارداد تیپ منعقد شود. براساس این قرارداد، شرکت فوق طبق دستور طرف ایرانی عمل کرده و حق العمل خود در را طبق تعرفه ای که توافق می شود اخذ خواهد کرد. چنانچه بار بدون هیچ مشکل به خریدار تحویل شد که مشکلی مجود نخواهد داشت. اما اگر مشکلی وجود داشت، محموله به جای معطلی در کانتینر و تحمیل هزینه دموراژ به سردخانه منتقل می شود که هزینه نگهداری آن بسیار کمتر از کانتینر و شرایط نگهداری هم بسیار بهتر خواهد بود. در این صورت پس از توافق با مشتری قبلی با یافتن مشتری جدید محموله تحویل خواهد شد. همچنین این شرکت خود می تواند مشتری جدید معرفی نموده و بار را خریداری کند.

در ادامه با دو گروه از خریداران چینی به نام های آقایان” فی” و ” چی” ملاقات و مذاکره شد و در مجموع اعلام کردند که هر نوع کالایی با هر مشخصاتی را خریدارند و به دو صورت می توانند با شرکت های ایرانی وارد معامله شوند:

الف) برای شروع، یک یا دو کانتینر بار ارسال شود و آنها ترخیص کنند و پس از توافق قیمتی به فروش برسانند و اگر این شیوه مورد توافق بود، همکاری های تجاری توسعه یابد.

ب) با ارسال اطلاعات ( شامل نوع، مقدار، سایزو عکس از محموله) و توافق قیمتی نسبت به خرید قطعی اقدام نمایند.

7- جلسه پایانی در منزل سفیر محترم جمهوری اسلامی ایران در هانوی

پس از بازگشت از هایفونگ در غروب روز دوشنبه 5 شهریور(27اگوست) میهمان آقای دکتر ادیبی سفیر محترم جمهوری اسلامی ایران در هانوی بودیم. در این جلسه که با ضیافت شام ایشان همراه شد گزارشی از کل برنامه سفر و خصوصاً اطلاعات دقیق و جامعی که از هایفونگ به دست آمده بود ارائه گردید که مورد استقبال جناب سفیر قرار گرفت.

ایشان ضمن توصیه به تداوم این اقدامات و پی گیری مستمر توافقات بر توسعه ارتباط با شورای روابط تجاری ایران و ویتنام تاکید داشتند.همچنین در مورد استفاده از ظرفیت کامبوج توصیه هایی نمودند. مطابق اعلام جناب آقای ادیبی که سفیر آکرودیته ایران در کامبوج هم هستند، کشور کامبوج ظرفیتی ناشناخته است که یقیناً درآینده ای نزدیک شکوفا می شود و اگر همکاران ما بتوانند از هم اکنون در آن کشور پایگاهی دست و پا کنند در آینده کاری آنها موثر خواهد بود. نکته مهم این است که حکومت آنجا چندان تابع آمریکا نیست و بلکه تحت نفوذ چین می باشد و ایرانیان می توانند از این فرصت برای ثبت شرکت و انتقال مالی و … استفاده کنند.

پس از صرف شام در منزل سفیر، حرکت به سمت فرودگاه هانوی برای پرواز به تهران انجام شد.