گزارش به اعضا: در بازدید ریاست سازمان شیلات از واحد فراوری شارین مطرح شد: اعلام آمادگی سرمایه گذاری برای خرید سی بس، تیلاپیای تولید داخل و ماهی قزل آلای صادراتی

در پی درخواست شرکت سروش سلامت نیکان از ریاست سازمان شیلات ایران برای بازدید از کارخانه این شرکت در روز یکشنبه 25 دی ماه جاری جناب آقای مهندس حسینی به همراه آقایان سردار احمدی میانه جی و آقای دکتر مختاری در معیت آقایان دکتر خدایی و مهندس بابایی از کارخانه شارین بازدید نموده و در طی این بازدید مراحل تولید و بسته بندی انواع آبزیان صادراتی و نیز عرضه در بازار داخلی مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت.

جناب آقای مهندس حسینی در جلسه ای که در پایان این بازدید در محل کارخانه شارین برگزار شد در سخنان مبسوطی مسائل مهمی در ارتباط با سیاست های کلان شیلاتی بیان فرمودند که اهم آن به شرح ذیل به اطلاع همکاران و علاقه مندان به مباحث تولید و تجارت آبزیان می رسد:

اگر از اقتصاد آزاد صحبت می کنیم باید به سمت بازاریابی و تولید منطبق بر نیاز بازار و نهایتاً تولید هوشمند برویم
یک مشکلی که در کل صنعت شیلات وجود دارد (مستقل از اینکه صنعت یک دفرمگی پیشرفت و پسرفت در موضوعات آن وجود دارد) جزیره ای عمل کردن این صنعت است و زنجیره همه حلقه ها متفرق بوده و به یکدیگر متصل نیستند.
روسیه بعد از جنگ اوکراین فضا برای حضور ما دربازار یک و هفت دهم میلیاردیش باز شد، اما ترکیه فقط به دلیل وجود ساختار مناسب و زنجیره تأمینش استفاده کرد اما ما چندان موفق نبودیم چون این زیرساخت را نداشته و نداریم.
الان ما متاسفانه تولید کنندگان مان نمی دانند که برای چه تولید می کنند برای کجا و برای چه وضعیتی، کسانی که بازار و شبکه توزیع دارند در قسمت عمل آوری و پس از تولید هستند که جزء اصل داستان هستند و آن‌ها هم نمی دانند که باید از کجا تامین کنند.
حتی در مورد میگو به علت اینکه ما به صورت سنتی و دم دستی محصول را وارد بازار می‌کنیم .
بولد کردن مزیت ها باید اتفاق بیفتد که یک نمونه آن کوکینگ میگویی بود که من این جا دیدم که خیلی کار اساسی و فوق العاده ای بود که از هر منظر مفید است بخصوص از منظر بازارپسندی و شکیل کردن محصول.
راه حل این است که هدفمند تولید کنیم؛ یعنی به قول بازاری‌ها اول بفروشیم بعد برای بازار تولید کنیم . یعنی تولید کننده ما بداند برای چه شخصی تولید می کند و فروشنده هم بداند که از چه شخصی تهیه می کند این ارتباط تولید و فروش باید در زنجیره رخ دهد یعنی تولید قراردادی.
کشور چین چگونه به چنین جایگاهی رسید؟ بخش اعظم تولیدات در خانه‌ها انجام می‌شود و نیازی به تشکیلات بزرگ نیست، اما در ایران ما میخواهیم از صفر تا صد را خودمان تولید کنیم که در این صورت گرفتار مجموعه هایی با هزینه های بسیار بالا و بدون داشتن بازار مناسب می شویم.
ارتباط و فاصله تولید کننده با افرادی که در حوزه صادرات و بازار هستند بسیار زیاد است و باید این ارتباط را نزدیک تر کرد و این نزدیک شدن سبب حل چند آسیب می‌شود :اول اینکه تکلیف گله مندی های بدون سند روشن می‌شود. ما الان واقعا گرفتار این پراکنده گویی های افراد مختلف هستیم چون هرکس یک حرفی می زند که لازمه آن این است که روشنگری شود. دوم چند تولید کننده کلان می آیند و تامین نهاده می کنند و همان تولید قراردادی رفته رفته شکل می گیرد.
ما در بحث تولید با توجه به ظرفیت های اقلیمی و زیستی و توانمندی هایمان به همراه تکنولوژی تولید مان یکسری گونه‌هایی را الان داریم تولید می کنیم که باید تکلیف آن‌ها را مشخص کنیم. به هر حال این گونه نیست که این ها به درد هیچ چیزی نخورند. اگر یک فعالیتهای در رابطه با فراوری این تولیدات انجام دهیم مسئله تولید و بازار حل می‌شود.
برند شیلات دنیا کشور چین است و این کشور اگر ۸۴ میلیون تولید دارد ۱۵ درصد آن مربوط به صید است و ۸۵ درصد آن مربوط به آبزی پروری است ولی در حوزه شیلات ما ۶۰ درصد مربوط به صیادی است و مابقی آن آبزی پروری است و آبزی پروری ما هم هدفمند نیست. حمایت شدند ولی هدایت صورت نگرفته .
در شیلات ما به صورت تجاری نگاه نکرده ایم و طبیعی است صنعتی که تجارت آن خوب دیده نشده باشد نه به روز می شود و نه منطبق با بحث‌های اقتصادی پیش می رود. ما فقط صنعت صید و صیادی داریم ولی شیلات نداریم ! اگر صنعت شیلات داشتیم باید در پایه های زیستی در دریا فکر می کردیم .
مثل سایر بخش های کشاورزی، شیلات ما زمانی اتفاق می افتد که ما صنعت داشته باشیم و صنعت هم تعریف خاص خودش را دارد. چرخ صنعت باید خودش بچرخد نه آن که ما آن را هول بدهیم و این اتفاق فقط به کمک اقتصاد رخ می دهد.
در آینده با توجه به تنش های آبی و موضوعات مختلف زیست محیطی از جمله گازهای گلخانه‌ای توسعه آبزی پروری باید اتفاق بیافتد این یک موضوعی است که حتماً دیر یا زود کل دولت ها به ویژه دولت ایران به سمت آبزی‌پروری میرود و این موضوع اجتناب ناپذیر است؛پس ما باید یک ساماندهی در بحث تولید مصرف تا بازار انجام بدهیم.
باید یک سری مشوق هایی را در نظر بگیریم تا تولید کننده ای که منطبق با بازار تولید می کند در لیست های تشویقی ما قرار بگیرد و تولید کننده ای که خودش بدون هماهنگی تولید می‌کند اصلا تولید کننده ما نیست وکسی که برای بازار تولید کند از او حمایت کنیم.
مسئله من ماهی های فیتوفاگی است که زمین مانده، مسئله من بازاری است که فقط باید ماهی را ببیند و آن را بخرد و این کار کار و فرهنگی و رسانه است و باید از افرادی که در این حوزه تخصص دارند استفاده شود و این بحث گردشگری و فستیوال دریایی که قرار شد انجام بدهیم در همین راستاست.
باید فکری برای محصول بر زمین مانده تولید کنیم و این چند گونه ای که در حال پرورش آن‌ها هستیم باید به سمت تولید هدفمند و از طرفی هم فرآوری هدفمند بروند و همه اینها با یک نگاه هم افزایی برای ایجاد بازار مشترک باید انجام شود.
زنجیره تامین عملیاتی نمی شود مگر با تولید قراردادی؛ و ما در تولید قراردادی اگر شما آماده باشید اعلام آمادگی می کنیم که هر مدل حمایتی که بخواهید ما وارد موضوع می شویم تا از ابتدا تا انتهای آن را یکپارچه کنیم.
در بحث واردات هم ما یک مشکلی که داریم در تمام بحث حمایت از مصرف کننده و تولید کننده فکر می کنند که باید یک دیواری دور تولید کننده بکشیم و یک دیواری به دور مصرف کننده و به تفکر خودمان از آن‌ها حمایت کرده ایم! ما یک دیوار کشیده ایم ولی عملا تخریب کرده ایم و اسم آن را حمایت گذاشته ایم. اعتقاد ما بر این است که این مدل درست نیست ؛ اما این را هم باید بپذیریم خیلی از موضوعات به صورت منطقی پیش نمی رود و فشارهای خارج از بحث تخصصی باعث بروز آن‌ها شده است .
همین اخیرا ما فقط یک دعوت نامه فرستادیم که بتوانیم مدیریت صادرات و واردات کنیم و بنشینیم صحبت کنیم چرا که ما به شدت به تعامل بیشتر نیاز داریم و زمانی این مشکلات حل می‌شود که گفتگوها انجام شود. تشکل ها و شیلات و ضلع سوم ما که بهره برداران هستند باید به یک درک مشترک برسند و این کار صنف است و ما در کنار صنف هستیم به عنوان این نخ تسبیح ؛ اما باز هم فشار ها وارد شد.

در ادامه آقای حاج سعید محمدی مدیرعامل شرکت سروش سلامت نیکان ( برند شارین) هم ضمن تشکر از آقای حسینی و هیئت همراه اظهار کردند که ان شالله بتوانیم با کمک هم این صنعت را پیش ببریم و جایگاه خوبی برای کشورمان چه در داخل و چه در خارج ایجاد کنیم. ایشان با اشاره به سوابق خود در بازار آبزیان فرمودند در مقطعی ما نمی توانستیم حجم زیادی از تون ماهیان را که داشتیم بفروشیم و به فکر تاسیس کارخانه افتادیم و شیلتون را بنا کردیم. انگیزه ما برای ساختن کارخانه این بود که از بازار وارد تولید بشویم و این کار ادامه پیدا کرد و وقتی جلوتر رفتیم کارخانه های فرآوری را نیز تاسیس کردیم ( مارین و شارین) و تولیدات ارزش افزوده را به محصولات مان اضافه کردیم تا قیمت را پایین بیاوریم و همه اینها طی فرایندهایی با سرمایه گذاری سنگین انجام شد اما متاسفانه چون مرتب شرایط در تغییر است و ما در کشور یک برنامه بلند مدت حتی ۵ ساله نیز نداریم ما هم مجبوریم علی رغم هزینه هایی که شده تغییرات در کارمان بدهیم. این یک سؤال است که اصلاً چه اصراری است که حجم زیادی از یک ماهی را تولید کنیم در حالی که بازار مصرف آن را نداریم و واحدهای فرا.ری هم با همه تلاش هایی که کرده اند نتوانستند آن را به مصرف مردم برسانند.

ایشان در پاسخ به درخواست ریاست سازمان شیلات برای کار روی فراوری و بازارپسندی ماهیان گرمابی اظهار کردند که ما تمام راه ها را رفتیم و خود بازار به شما مسیر را نشان می دهد و نمی توانید به صورت دستوری محصول را تولید و به بازار روانه کنید و طبق تجارب بنده و تحقیقاتی که انجام داده ایم ما می توانیم در بخش میگو، سی بس و تیلاپیا بسیار رشد کنیم یعنی اینها بشوند مبنای توسعه آبزی پروری ما و سیستم آبزی‌پروری ما را متحول کند. من به شما قول میدهم که می توانیم به همین روسیه ۵۰ هزار تن میگو صادر کنیم و ۵۰ تا ۱۰۰ هزار تن ماهی قزل آلا به روسیه بفرستیم؛ روسیه ای که قبل از تحریم‌ها ۱۷۰ هزار تن ماهی از شیلی وارد می کرد.

ایشان با صراحت اعلام کردند من این آمادگی را دارم که ۵ هزار تن قرارداد ماهی قزل‌آلا ببندم چرا که همین الان تقاضای ماهیانه ۴۰۰ تن از روسیه مجود است. ایشان فرمودند در ماهی تیلاپیا تحلیل من این است که ما باید برای ۱۰۰ هزار تن برنامه ریزی کنیم و بتوانیم این حجم را تولید کنیم که این بتواند جواب بازار ایران را بدهد و در این صورت نیاز به واردات نداریم.

آقای مهندس حسینی در همین راستا فرمودند در کشور چین محصولی را دیدم که با استخوان ماهی کرانچی درست کرده بود که بسیار لذیذ بود. واقعیت امر این است که ما همه هزینه را می خواهیم از فیله ماهی تامین کنیم و کسی که فیله ماهی را مصرف می کند باید پول کل ماهی را بدهد و این گران تمام می شود. ایشان افزودند ما سه تا موضوع مهم را باید توجه کنیم: یکی به لحاظ تامین غذا چون ما باید سفره را کم آب بر کنیم دوم توجه به قدرت خرید است که از لحاظ معیشتی این سفره باید یک سری خصوصیات داشته باشد و سوم امنیت غذایی که تولید داخل باشد و استمرار آن هم بسیار مهم است. اعتقاد من بر این است که متاسفانه ما در بحث ضایعات به غیر از پودر ماهی هیچ کاری انجام نداده ایم.

آقای محمدی در تایید سخنان آقای مهندس حسینی فرمودند در این راستا انجام تحقیقات و ارائه طرح از سوی دانشگاه ها و محققین مهم است و لذا ابتدا باید زیرساخت‌های ما درست شود . در همین مورد که فرمودید وقتی که ماهی فیله می شود چیزی حدود ۷ الی ۸ درصد از ناحیه شکم ماهی که چرب و خوشمزه ترین جای ماهی است را دور می ریزیم اما زمانی که ما به تولید انبوه برسیم و طرحی هم وجود داشته باشد تمام این اتفاقات یعنی استفاده از ضایعات و ماهی ها شکل خواهد گرفت. به طور مثال تخم ماهی قزل آلا صادر می کنیم ولی در گذشته این را دور می ریختیم.

آقای مهندس سجادی مدیر پروژه صادرات به روسیه شرکت شارین به سخنان آقای حسینی که فرمودند سه هدف دارم که این سفره کم آب بر، مصرف سرانه بالاتربا قیمت ها پایین ترباشد اشاره کرده و گفتند بیاییم بقیه موارد را آزاد بگذاریم که بخش خصوصی خودش برود و فکر کند و راهش را پیدا کند. من میخواهم بگویم که اگر دولت قدری خود را عقب بکشد، این بخش خصوصی و این ظرفیت ایجاد شده راه حل را پیدا کرده و ارائه می کند. به طورمثال شما میگویید که میخواهم مصرف سرانه را بالا ببریم و پیشنهاد شما چیست؟ میگوییم پیشنهادهای من این موارد است و این کارها را دولت باید انجام دهد.

آقای محمدی سپس به مشکلات اجرایی خود اشاره کرده و اظهار داشتند که خریدار یک سایز مشخصی را سفارش داده وقتی که تولید کننده نمی تواند آن سایز را تولید کند چه باید کرد؟

آقای حسینی فرمودند به نظر ما تولید کننده و مصرف کننده باید به یک جمع‌بندی برسند که هم تولید کننده آسیب نبیند که هم مصرف کننده متضرر نشود.

آقای محمدی در ادامه فرمودند سازمان شیلات باید یک بودجه به بخش تبلیغات اختصاص دهد و صدا و سیما این کار را انجام دهد چرا که دنیا این را فهمیده که آبزی بهتر از گوشت قرمز است . در همین رابطه آقای مهندس حسینی فرمودند آقای دکتر مختاری یک تیم درست کرده و بحث فرهنگ آبزی مصرفی برای ما بسیار بسیار مهم است و جزو وظایف ما است. تهیه بسته تعلیمات فرهنگی ارائه خواهد شد و ما الان با ظرفیت های مردمی همکاران در جهت ترویج کارهایی را شروع کرده ایم و خیلی اتفاقات در راه است و یکی از آن ها جشنواره آبزی مصرفی است مثلاً با شبکه سلامت قرار داد بسته شده که تبلیغات را انجام دهد. حتی در بخش آموزش و ترویج تات که در شورای راهبردی تحقیقات وارد مذاکره شدیم تا به تفاهم نامه برسیم و کارهای تبلیغاتی انجام دهند.

آقای محمدی فرمودند نکته دیگری که مهم است این است که ما یک بازار ماهی آبرومند در تهران نداریم که این موضوع هم مورد تایید آقای مهندس حسینی قرار گرفت و مقرر شد دفتر بهبود کیفیت آن را دنبال کند.آقای محمدی با اشاره به درخواست روس ها مبنی بر تهاتر مطالباتشان با ماهی آلاسکاپولاک که ماهی ارزان قیمت و مورد نیاز طبقات ضعیف است درخواست کردند با هماهنگی دامپزشکی امکان این کار فراهم شود.آقای محمدی فرمودند ما از ارگان ها و سازمان ها سفارشات بسیاری برای تامین ماهی شب عید داریم اما نه قزل آلا به مقدار کافی هست و نه تیلاپیای تولید داخل تکاپوی نیاز می کند و ما مجبوریم به آنان ناگت مرغ بفروشیم در حالی که می توانستیم به آنان ماهی ارزان بدهیم و این فرصتی است که از دست می دهیم در حالی که سیاست شیلات افزایش مصرف آبزیان است.

آقای دکتر خدایی نیز ضمن تشکر مجدد از رییس سازمان شیلات در قبول دعوت اتحادیه برای بازدید از امکانات شرکت شارین به عنوان نمونه ای از امکانات بخش فراوری و بازار اشاره کردند که اگر شیلات تنها یک کار بکند و زنجیره هایی که در حال شکل گیری است را حمایت کند خود زنجیره تمام این نکات را انجام می دهد و همه چیز شکل منطقی خود را خواهد یافت. مسلم است که برای پرورش دهنده یا فراور به تنهایی صرف نمی کند که کارشناس بیاورد اما وقتی که زنجیره شکل گرفته باشد خود زنجیره میرود کارشناس می آورد ، بازاریابی می کند، برند را جا می اندازد و تامین نقدینگی را خودش انجام می دهد.

ما سه تا درخواست از شما داریم: یک اینکه شما باید سیاست های کلان را تشریح کنید و از بخش خصوصی بخواهد که خودش تعامل کند یعنی این کارها را به خود بخش خصوصی بسپارید الان ما در بخش حوزه قفس در اتحادیه پیش رفته ایم ، بخش میگو به سرانجام رسیده و بخش زینتی هم چندین جلسه برگزار کردیم . در خصوص تیلاپیا و خاویار با تغییراتی که در اساسنامه ایجاد کردیم امکان ایجاد زنجیره ها فراهم شده و در بخش سردابی و گرمابی هم اتحادیه های قوی و فعالی داریم که در تعامل با هم می توانیم کارها را پیش ببریم ولی نیاز به حمایت و تایید شیلات داریم نه دخالت .

شرکتها و افراد متعددی هستند که در حال فعالیت هستند و زمانی که راه باز شود این افراد پیش می آیند و من خدمت شما عرض کنم که بخش صنعت و بازار در این حوزه سرمایه گذاری خوبی انجام داده و این سرمایه گذاری در خدمت تولید است یعنی پشتوانه‌ای برای آبزی پروری است و شیلات می‌تواند به عنوان یک اهرم از آن استفاده کند.در حوزه بازار داخل اگر دقت کنید بسته‌بندی‌ها به نسبت گذشته بسیار شکیل تر شده است پس نتیجه میگیریم اگر بتوانیم با هماهنگی شیلات و سایر تشکل ها و با تبلیغاتی که مطرح شد عادت تازه خوری را به مصرف بسته بندی ( تازه یا منجمد) تغییر دهیم موتور بازار به حرکت می افتد و تولید ( منطبق با نیاز)رشد خواهد کرد.

دومین مسئله بحث زنجیره تامین است. تشکیل زنجیره با دستور نمی شود؛ الآن عملاً زنجیره هایی شکل گرفته و همین عرضه داخلی و صادراتی توسط خود این مجموعه ها که زنجیره هایی را راه انداخته اند در حال انجام است و اینجا ما باید از طریق شیلات ،اتحادیه و سایر تشکل ها این مسیر را تقویت و هدایت کنیم.

سومین مسئله شجاعت و شهامت است . اگر ما رسیدیم به اینکه یک مسیری درست است اولاً برویم و فرهنگ سازی کنیم و تعامل میان ذی نفعان ایجاد کنیم تا سر و صدا ایجاد نشود و سیاست های درست دچار انحراف نشود. ثانیا اگر رسیدیم به اینکه فرد یا گروهی در حال شانتاژ و…. است شجاعانه از تصمیم اخذ شده دفاع شود. در اینجا انتظار ما از مدیر و متولیان این است که آن چیزی که ما با کارکارشناسی به آن می رسیم از آن دفاع کنند.

آقای مهندس حسینی تمام موارد فوق را تایید کرده و به آقای دکتر مختاری ماموریت دادند جلسات همفکری و تعامل تولیدکنندگان اصلی با واحدهای فراوری را هماهنگ نمایند.

تعداد بازدید: ۳۲

لینک کوتاه: کپی کن!