بیست و هشتمین جلسه کمیته ماهی در قفس اتحادیه با حضور آقایان دکتر ابراهیمی مدیر شهرک های مولد و دانش بنیان شیلاتی و گلخانه ای معاونت علمی فناوری ریاست جمهور و دکتر پسندیده مدیر توسعه زنجیره شیلاتی بنیاد برکت و مهندس جدی مدیر پروژه ماهی در قفس سازمان شیلات ایران با موضوع همفکری و همگرایی هر دو بخش دولتی و خصوصی و نیز سرمایه گذاری و تقویت زیر ساخت های تولید ماهی در قفس در دفتر اتحادیه برگزار شد

بسمه تعالی

بیست و هشتمین جلسه کمیته ماهی در قفس از ساعت 14:30 تا 16روز دو‌شنبه  15/08/1402  به صورت حضوری با حضور آقایان خدایی، گلپور، نوروزی، شاهرخی، لطفی و دکتر ابراهیمی مدیر برنامه ملی توسعه شهرک‌های گلخانه‌ای و شیلاتی معاونت علمی فناوری ریاست جمهور و دکتر پسندیده مدیر مشارکت‌های اقتصادی کشاورزی و تبدیلی و دبیر کمیته آبی بنیاد برکت و مهندس جدی مدیر پروژه ماهی در قفس سازمان شیلات ایران با موضوع همفکری و همگرایی هر دو بخش دولتی و خصوصی و نیز سرمایه گذاری و تقویت زیر ساخت‌های تولید ماهی در قفس در محل دفتر اتحادیه تشکیل و موارد ذیل مطرح و اخذ تصمیم شد:

آقای خدایی ضمن خیر مقدم به آقایان دکتر ابراهیمی، مهندس جدی و دکتر پسندیده و تشکر از حضور مرتب اعضای کمیته و پیگیری‌های انجام شده، به توضیح دستور جلسه و پیشینه صنعت قفس و مشکلات موجود پرداختند و اظهار داشتند که صنعت قفس صنعتی نوپا در بخش شیلات بوده و مشکلات خاص خودش را دارد که بخشی از آن طبیعی بوده و مربوط به نوظهور بودن این صنعت است و بخش دیگر آن نیاز به مقداری حمایت‌ و توجهات ویژه دارد. متاسفانه قفس در دوره‌ای مطرح شد که عملاً دولت‌ها توان حمایت‌های زیربنایی و زیرساختی کافی را نداشتند و شاید حمایت‌هایی که در ابتدای راه وجود داشت هم به درستی مسیریابی نشدند و ضعف حکمرانی موجود و تضعیف موقعیت شیلات در بخش حکمرانی و دخالت‌های ارگان‌های دیگر موجب شد تلاش‌های متولی اصلی یعنی سازمان شیلات به نجو مطلوب به ثمر ننشست. سعی و تلاش‌های عزیزان سازمان شیلات و خصوصا آقای مهندس جدی بر کسی پوشیده نیست، ولی نیازبه همکاری بسیار جدی است تا با کمک کمیته ماهی در قفس اتحادیه ، بنیاد برکت و معاونت علمی بتوانیم پروژه‌های قفس را خصوصا از مسیر تشکیل زنجیره‌های تأمین به سرانجام برسانیم. به نظر من بیشترین موفقیت کمیته ما همین بوده که توجه بنیاد برکت و معاونت علمی به بخش قفس جلب شده است. ایشان افزودند: خوشبختانه معاونت علمی طرح‌هایی که جنبه نوآورانه دارند را موظف هستند که نقش حمایتگری داشته باشند و در کنار آن ما بنیاد برکت را داریم که به دنبال اشتغال زایی در بخش کلان و خرد است و طرح های شیلاتی مورد توجه این بنیاد هم هست. کمیته قفس به صورت تخصصی‌تر بخش‌هایی از کار را دنبال می‌کند و شناخت خوبی نسبت به صنعت دارد. مسائل مربوط به هر استان با استان دیگری متفاوت است و در مجموع اطلاعات بسیار ارزشمندی در کمیته وجود دارد که می تواند در خدمت این دو بخش قرار بگیرد.

جناب دکتر پسندیده نیز ضمن تشکر از دعوت به این جلسه  فرمودند بنیاد برکت و ستاد اجرایی فرمان امام تقریباً بیش از ۳۰۰ هزار طرح خرد خانگی از سال ۱۳۹۷ انجام داده و سال ۱۳۸۸_۱۳۸۹ تا به امروز ۱۲۷۰ بنگاه اقتصادی را چه به صورت مشارکتی چه به صورت تسهیلات حمایت کرده است. با توجه فرمایشات حضرت آقا امسال ما دو زنجیره را اولویت کار خودمان قرار داده‌ایم

1. زنجیره سبز : طرح های کشاورزی و صنایع غذایی
2. زنجیره آبی : طرح های صنایع شیلاتی

خود ما در این کمیته‌ها دانش فنی لازم را نداریم و باید افراد متخصص این رشته را پیدا کنیم تا به ما کمک کنند، در کمیته آبی ۱۳ جلسه تا کنون برگزار کرده‌ایم و تمام مدیران کل شیلات و هر کدام از عزیزانی که در شیلات نقش مهمی دارند عضو آن هستند، ابتدا طبق نظرات آقایان چالش‌های شیلات را شناسایی و بر آن اساس طرح‌هایی را انتخاب و در مورد سیاست‌های اجرایی آن صحبت کردیم که منابع موجود را به کدام سمت سوق دهیم که تقریبا حدود ۴۰ الی ۵۰ طرح جمع شده که تا الان حدود ۲۰۰ الی ۲۵۰ میلیارد تومان در کل شیلات، معرفی‌نامه به صندوق کارآفرینان امید در کل کشور صادر کرده‌ایم “صندوق امید با سود ۱۴٪ سرمایه ثابت و در گردش، با بازپرداخت سرمایه در گردش دوره یک ساله و سرمایه ثابت حداقل یک سال تنفس و پنج سال بازپرداخت دارد”

ما الان یک مقدار از آن چالش‌ها فراتر رفته‌ایم و به دنبال معرفی و کمک به آن دسته از طرح‌های خاصی هستیم که بتواند به کشور کمک کند، تمام آمادگی‌های لازمه هم وجود دارد. از اتحادیه و به صورت ویژه از آقای دکتر ابراهیمی می‌خواهیم که طرح‌های خاصی که نیاز‌های کشور را تأمین می‌کنند به ما معرفی کنند تا بتوانیم در حد خودمان به شیلات کشور کمک کنیم. در مورد بازار هم پیشنهاد من این است که ۴ بازار در 4 نقطه شمال، جنوب، شرق و غرب تهران ایجاد کنیم که صرفاً محصولات آبزی ارائه دهند تا مصرف کننده نهایی قیمت پایین‌تری خریداری کند و در این مسیر حاضریم با اتحادیه این کار را پیش ببریم.

آقای مهندس جدی هم از اتحادیه و حضور همه عزیزان در این جلسه تشکر کرده و فرمودند طبق آمار در حال حاضر حدود ۲۳۰ هزار تن پروانه تأسیس قفس داده شده ولی ۴۲۵۰۰ تن ظرفیت مزارع قفس داریم که فقط مورینگ را نصب کرده‌اند و تعدادی قفس هم در آب دارند اما با تمام ظرفیت کار نمی‌کنند. از طرف دیگر 23.000 تن از این مقدار افرادی هستند که هم قفس در آب دارند و هم قسمت عمده‌ای را نصب نموده‌اند ولی در نهایت میزان تولید کلی ما در قفس های دریایی تنها ۶۵۰۰ تن است. ما 3.5 هزار میلیارد تومان (همت) سرمایه لازم داریم تا آن شخصی که با نصف ظرفیت تولید می‌کند بتواند با تمام توان به چرخه تولید بازگردد و 4 همت برای آن اشخاصی که قسمتی از قفس‌ها را به آب انداخته‌اند سرمایه نیاز دارد، یعنی جمعا ۷.۵ همت سرمایه نیاز است. در برنامه هفتم توسعه زیر بار اعداد نجومی نرفتیم و ۱۰۰ هزار تن را برای برنامه هفتم توسعه منطقی دانستیم چون که الان ۲۳ هزار تن آن قابل دست یابی است مقدار 100 هزار تن هم با کمک‌های بعدی محقق خواهد شد.

زمانی که به مجلس رفتیم از ۱۰۰ هزار تن در برنامه توسعه هفتم دفاع کردیم و آقای حسینی با الزاماتشان میزان تولید را 100 هزار تن قرار دادند و فرمودند که به هر میزانی که اعتبارات دادید همان مقدار هم توان تولید داریم، ما قابلیت این را داریم با توجه به اعتبارات، این عدد را به صفر یا به 100 برسانیم. بر اساس برآورد، ما به ۱۶ موج شکن نیاز داریم که ۱۴ عدد در جنوب قرار دارد تمام این الزامات در کمیسیون فنی مجلس آورده شده است. اگر ما بخواهیم یک تحولی ایجاد شود باید این شرایط باشد و همان طور که ۳۰ سال پیش این مرحله را در میگو گذراندیم انشاالله این مرحله هم قابل گذر است.

آقای دکتر ابراهیمی ضمن تشکر از همه عزیزان اظهار داشتند من به عنوان تجربه عرض می‌کنم، مهمترین اشکالی که در همه برنامه هایمان داریم، این است که بردار‌های اقدام‌هایمان هم جهت نیست، امکاناتمان زیاد است اما نتوانسته‌ایم هم‌افزایی کنیم و هر کس به واسطه صنفی که کار می‌کند هم افزایی داشته باشد.

ما قطعا بایستی در این مباحث به ارزان سازی بپردازیم و وظیفه ما در معاونت است که این کار را انجام دهیم، ارزان سازی که چاشنی آن فناوری باشد، ارزان سازی که هم در تولید و مصرف شرایط جدید ایجاد کند یعنی اگر ماهی ارزان باشد قطعا هم تولید کننده و هم مصرف کننده سود خواهد کرد. اگر ما هرچه امکانات مجازی و واقعی تولید را ایجاد کنیم تا مادامی که اقتصاد مردم اجازه ندهد این شرایط همین گونه خواهد بود و یک قشر خاصی مصرف کننده خواهند بود و قشر عمده‌ای مصرف کننده نخواهند بود. متاسفانه در برنامه راهبردی که در کشور داریم در موضوع مربوط به توجه به فرصت‌های دریایی اصلاً توجه نکرده‌ایم.

درحال حاضر ما 140 هزار صیاد داریم که ۱۰ هزار نفر آن در شمال، حدود ۳۰ هزار نفر در سواحل مکران و ۱۰۰ هزار نفر هم در سواحل خلیج فارس هستند، این افراد با کمبود منابع مواجه شده‌اند و از آن طرف هم هر کسی که سرمایه گذاری کرده عوامل شرکت خودش را بر سر کار برده و افراد بومی آن منطقه بیکار مانده‌اند یعنی ما نتوانسته‌ایم در سواحل با نگاه دریا محوری افراد ساحل نشین را در درجه اول و سایر را برای کوچ به دریا ترغیب کنیم، رقم ۵_۶ % سکنا در سواحل جنوبی رقم خیلی پایینی است که این رقم در دنیا به ۲۷٪ می‌رسد یعنی ما در تنظیم راهبرد‌ها هم خوب عمل نکردیم، و نتوانسته‌ایم این حلقه‌ها را به خوبی به هم وصل کنیم. مهم این است که ما بتوانیم بردار‌های مختلف را کنار هم بگذاریم و جریان سازی کنیم، اگر جریان سازی کنیم همه سوار قطار می‌شوند.

مهمترین بحث ما در معاونت علمی و فناوری طبق تفاهمی که با شیلات و وزارت جهاد بستیم این است که چه تکنولوژی و بسته‌های فن‌آورانه‌ای نیاز دارید تا ما تمام تکنولوژی‌ها و بسته‌های مورد نیاز را وارد کنیم . کمک های مالی ما چه با عوض و چه بلا‌عوض، مثل تکنولوژی تولید بچه ماهی، تور شور و … تا ارتقاء تولید برای شما ایجاد شده، و در نهایت جریان سازی صورت گیرد و بهینه سازی ساخت، استقرار، کشت و برداشت ایجاد شود. معاونت صرفاً در موضوع بهره‌ورانه کردن با ورود تکنولوژی می‌تواند کار ‌کند. فرصت‌های مالی زیادی از طریق بازار بورس و سایر سکو‌های مالی وجود دارد که ما با آن‌ها به نتیجه رسیده‌ایم که از سرمایه‌هایمان مثل بنیاد برکت، ستاد اجرایی امام و دیگران را اهرم کنیم تا آن درصد سود بالا تعدیل شود و با دادن فراخوان برای تکمیل پروژه ها اقدام کنند.

ما طرح‌های با اولویت را فراخوان میزنیم که بر روی سایت با آدرس GFDP.ir می‌توانید ملاحظه بفرمایید که  داوری می‌شوند و بسته‌های مالی مثل تسهیلات، آورده فرد و مباحث مربوط به تسهیلات جمعی و… که می‌توان تزریق کرد تا پروژه را بالا آورد را مشخص می‌کنیم و از همه مهم‌تر این که ما به دنبال پایلوت‌سازی، الگو‌سازی و نمونه‌سازی آن هستیم . اگر ما تنها در چند مزرعه با عزیزان به نتیجه برسم کافی است و به سراغ موضوع دیگر خواهم رفت یعنی وظیفه معاونت استمرار نیست یا باید ارتقایی باشد یا ایجادی تا در آخر بتواند یک خلق خدمتی یا خلق نعمتی برای مردم به دنبال داشته باشد.

دکتر خدایی : پیشنهاد من به بنیاد برکت این است که در کنار طرح‌های خودتان یک طرح تشویقی در رابطه با طرح‌های پیشران مثل هوشمند‌سازی که مورد حمایت معاونت علمی است به پرورش دهنده پیشنهاد دهید تا یکی از بسته‌های فن‌آورانه را در مزرعه خود پیاده کند. طبیعتاً هم تضمین برگشت سرمایه بیشتر است و هم سود بیشتری در پی دارد. بهتر است که این امر با تسهیلات پیوند بخورد و به نوعی اعتباری که تصویب می‌شود یکی از شروطش این باشد که هوشمند سازی را هم انجام دهید و بابت این موضوع هم تسهیلات بیشتری دریافت کنید.

دکتر پسندیده: ما به سه روش می‌توانیم با شما مشارکت داشته باشیم:

1. طرح‌هایی که به بازار رسیده یا تقریبا به مرحله قبل بازار رسیده به صورت مشارکتی اقدام کنیم.
2. به همین طرح ها تسهیلات بدهیم.
3. از طریق سکو‌هایی (پلتفرم ها) که داریم، سکوی منتخب خود را معرفی کرده یا به عنوان سپرده گذار یا به عنوان سرمایه‌گذار وارد شویم.

قبل از انعقاد تفاهم نامه یکی از این سه روش را انتخاب کنید و طرح‌های مختلف پیشران که موجب توسعه کشور می‌شود را در سایت بنیاد برکت با آدرس APP.barkat.ir قسمت کارگاهی و بنگاهی حوزه کشاورزی ثبت نام کنید و با پیگیری روزانه آن به پیشرفت پروژه کمک کنید.

آقایان گلپور و  شاهرخی هم ضمن استقبال شدید از پیشنهادات مطرح شده و اعلام این که خوشبختانه کمیته به بلوغ کاری خود رسیده است با معرفی ظرفیت های صنعت قفس و اقداماتی که خود و همکاران صنعت قفس در دست اقدام دارند ، از جمله زنجیره سازی، اجرای طرح های پیشران اصلاح نژادی و یا نرسری ( پرورش ماهی در خشکی تا وزن 500 گرم و سپس انتقال به دریا )و یا ساخت فیش پمپ و کشتی دارای مخازن انتقال ماهی سایز درشت و… اظهار امیدواری کردند که در صورت تداوم و هدایت این حمایت ها مشکلات موجود حل خواهد شد.

مصوبات جلسه:

1. کمیته ماهی در قفس اتحادیه، روش‌های حمایت از اعضا را از طریق معاونت علمی و بنیاد برکت به آنان اطلاع رسانی کند .
2. معاونت علمی و بنیاد برکت از نظرات کارشناسانه فعالان صنعت قفس، در ارزیابی طرح‌ها و تخصیص اعتبارات استفاده نماید.
3. با توجه به تفاهم نامه بنیاد برکت با صدا و سیما برای آشنایی مردم و ترویج مصرف ماهی سی‌باس اقدام گردد.
4. آقای مهندس نوروزی طرح حمایت از زنجیره ارزش را که در معاونت علمی تهیه شده را در یکی از جلسات کمیته آبی بنیاد برکت ارائه دهند.

جلسه در ساعت 17 با ذکر صلوات خاتمه یافت.