گزارش هجدهمین جلسه کمیته خاویاری

مکان: دفتر اتحادیه

زمان: چهارشنبه دوم بهمن ماه 1403

حاضرین: جناب آقایان دکتر امیری (سازمان دامپزشکی)، مشکین، نیازی، حسینی، کروجی، ترکمانی، ظهوری، خدایی و بابایی

آقای دکتر خدایی: ضمن عرض خوش آمدگویی بیان کردند از آخرین جلسه کمیته زمان زیادی گذشته و نیاز است که این جلسات به دفعات و با فاصله زمانی کوتاه تر برگزار شود تا بتوانیم مسائل خود را به خوبی و به موقع دنبال کنیم.

آقای نیازی: پیرو جلسات قبلی کمیته و تصمیمات اخذ شده دو مکاتبه و یک جلسه با رئیس سازمان دامپزشکی برگزار شد. آقای دکتر رفیعی پور با روحیه همکاری و تعاملی که داشتند مطالب را شنیدند و دستور پیگیری هم صادر کردند و خوشبختانه یکی از موارد مطروحه که افزایش تاریخ اعتبار آزمایشات دامپزشکی از 10 روز به یک ماه بود مورد موافقت قرار گرفته و اجرایی گردید. اما چند موضوع مهم دیگر همچنان باقی مانده است که نیاز است مجدد در کمیته مطرح و همکاران نظر تکمیلی را ارائه نموده و سپس پیگیری ها را داشته باشیم.

موضوع اول: صادرات به انگلستان

آقای نیازی: همانگونه که مستحضرید مهمترین مقصد خاویار ایران بود ولی در چند سال گذشته به صفر رسیده است و علی رغم مکاتبه و جلسات مکرر و حتی ارسال NRP به انگلستان اما پاسخی از سوی آنها دریافت نشده است. پیشنهاد بنده این است که سطح مکاتبه و درخواست را بالاتر ببریم و از امور بین الملل وزارت جهاد کشاورزی، وزارت خارجه و رایزن های اقتصادی این موضوع را پیگیری نماییم.

آقای دکتر امیری توضیح دادند که علی رغم مکاتبه و چندین مرتبه پیگیری متاسفانه انگلستان پاسخ ما را نداده است و برای سال جدید نیاز است که مجدد فرم های مربوطه تکمیل و به همراه NRP سال 2024 برای انگلستان ارسال شود.

در نهایت همه حاضرین با پیشنهاد آقای نیازی موافقت نمودند.

موضوع دوم: افزایش سهمیه مسافری از 125 گرم به 250 گرم

آقای نیازی: طبق پیگیری به عمل آمده از آقای دکتر شکوری ایشان فرمودند که این موضوع باید در مجمع عمومی سایتس به عنوان خواسته ایران مطرح و تصویب شود.

آقای دکتر خدایی: لازم به ذکر است این موضوع در سال قبل توسط اتحادیه درخواست شده اما بی پاسخ ماند و نیاز است که مجدداً به جریان انداخته شود.

آقای حسینی: این درخواست ابتدا از سوی ایران باید در Animal committe مطرح و پس از تصویب در این کمیته در مجمع عمومی سایتس که هر چهار سال یک بار ترگزار می گردد تصویب شود.

آقای دکترظهوری: تصویب این مسئله کمی دشوار است چرا که دنیا خاویار وحشی را با نام دریای خزر می شناسد و چون سایتس بحث حفاظت را دنبال می کند اقناع آن سخت خواهد بود، استدلال آنها هم این است که مصرف شخصی همان 125 گرم است و بیشتر باید سایتس گرفته شود.

آقای دکتر ترکمانی: طبق بررسی هایی که داشتیم روسیه آلمان و آمریکا به شدت با افزایش سهمیه خاویار مسافری مخالف هستند چرا که با این کار راه برای تجارت خاویار وحشی باز می شود از طرف دیگر مزیت افزایش سهم مسافری برای ما چیست؟ در حال حاضر در داخل کشور خاویار وحشی در حال داد و ستد است و به نظر من معایب این کار از مزایای آن بیشتر است.

آقای مشکین: در گذشته بسیاری از صادرات خاویار ایران از طریق همین مسافری انجام می شد حتی برخی بودند در فرودگاه به مسافران مبالغی پیشنهاد می دادند که بتوانند خاویار را برای آنها جا به جا نمایند و در حال حاضر بخش قابل توجهی از خاویار ایران از طریق مسافری صادر می شود، پس مزیت دارد.

آقای دکتر خدایی: طبق اعلام سازمان شیلات در حال حاضر سالانه معادل صادرات رسمی و نزدیک به همان میزان، خاویار به صورت مسافری صادر می گردد؛ اگر این آمار صحیح باشدطبیعی است که اگر به جای 125 گرم 250 گرم مجاز شود قطعا افزایش خواهیم داشت. یعنی هر عددی در حال حاضر هست حداقل دو برابر می شود و این مزیت خوبی است.

آقای کروجی: با توجه به ارزیابی که از خاویار ایران در اروپا و خاصه آلمان داشتیم ، به دلیل شرایط تحریمی از رونق خاویار ایران کاسته شده است و با روی کار آمدن ترامپ این اوضاع وخیم تر خواهد شد لذا افزایش سهم خاویار مسافری می تواند یکی از راه های حفظ برند خاویار ایران و گریز از تحریم ها باشد.

جمع بندی: علیرغم اینکه پیش بینی می شود سایتس مخالفت این موضوع را اعلام نماید،طی مکاتبه با سازمان شیلات درخواست گردد ایران از طریق نماینده خود در سایتس این مطالبه را مطرح نماید.

موضوع سوم: انجام آزمایشات از هر محموله صادراتی

آقای نیازی: طبق مکاتبه‌ای که قبلاً با سازمان دامپزشکی صورت گرفت درخواست کردیم که در مزارعی که چند مرتبه نمونه برداری شده و نتایج آن منفی بوده است دیگر نیاز به انجام آزمایش نباشد چرا که همزمان NRP را هم داریم.

آقای دکتر امیری: NRP برای اروپاست و محموله‌هایی که برای اروپا باشد نیاز به برخی آزمایشات نمی‌باشد در گزارش قبلی NRP نسبت به استفاده از رنگ‌ها و مالاشیت گرین تذکر داده بودند و لذا لازم است جهت اطمینان این تکرار انجام شود. در خصوص سایر کشورها ما بر اساس ضوابط آنها آزمایشات را انجام می‌دهیم در حال حاضر مالاشیت و لیستریا برای تمام محموله‌ها انجام می‌شود و قابل حذف نیست. انشا… اگر در دو سال آتی این دو مورد منفی باشد می‌توانیم آن وقت نسبت به حذف آن اقدام کنیم.

موضوع چهارم: پایش مزارع خاویاری

آقای دکتر ظهوری: پایش مزارع امری ضروری است و باید به سمتی برویم که ضوابط حصپ اجرایی شود. سازمان‌های مسئول مثل شیلات و دامپزشکی باید پای کار بیایند.

آقای نیازی: این درخواست را طی همان مکاتبه‌ای که اشاره شد انجام دادیم اما متاسفانه دستگاه متولی ما نمی‌خواهد خودش را به چالش بکشاند و خراب کند ؛ چون از ۳۵۰ مزرعه خاویاری احتمالا ۲۵۰ مزرعه باید تعطیل شوند و چون این ضمانت اجرایی ندارد امری بسیار دشوار است . اصول حصپ باید از مراکز تکثیر شروع و در مزرعه ادامه و تا واحد فرآوری پیاده سازی شود. متاسفانه این مهم در انتهای کار و در کارخانه عمل آوری انجام می‌شود و به طبع نه راهگشاست و نه عملیاتی.

آقای دکتر خدایی: طبق قانون مسئول ضوابط بهداشتی و کنترلی سازمان دامپزشکی است در خصوص میگو با توجه به الزامی که از سوی روسیه به عمل آمد سامانه رهگیری آبزیان را اتحادیه تهیه و دنبال می‌کند و در حال اخذ مجوزهای نهایی است. این سامانه به زودی راه‌اندازی می شود و امر پایش مزارع قابل دست‌یابی است و در ابتدا به صورت تشویقی خواهد بود.

آقای دکتر امیری: آمادگی پایش مزارع خاویاری در دفتر نظارت سازمان وجود دارد و این مهم را برای ماهیان سردابی تا مرحله‌ای پیش بردیم. لذا اتحادیه درخواست خود را به دفتر ما ارائه تا جلسات هماهنگی را آغاز کنیم و از این موضوع استقبال می‌کنیم.

در این رابطه مقرر شد مجددا مکاتبه لازم با دفتر نظارت صورت گرفته و در جلسات حضوری پیگیری شود.

موضوع پنجم: نظارت در عرضه داخلی

آقای نیازی: از آن جا که در بازار داخل نظارتی وجود ندارد دو اتفاق را شاهد هستیم: 1- عرضه خاویار بی‌کیفیت درجه ۲ و ۳ به جای درجه یک 2-  خاویار بری را بعضا به نام بلوگا بسته‌بندی می‌کنند؛ لذا لازم است یک سری اختیارات از سوی سازمان دامپزشکی داده شود تا خود کمیته نسبت به پایش بازار اقدام نماید.

آقای دکتر خدایی: طی جلسه اخیر که با آقای دکتر تبرائی مدیر دفتر نظارت داشتیم ایشان اعلام آمادگی نمودند که هر استانی که قصد و نظارت دارید، قبل آن مکاتبه نموده و با هماهنگی اداره کل استان بازدید و نمونه‌برداری انجام می‌گردد.

در این زمینه مقرر شد در جلسه با دفتر نظارت پیگیری و ایجاد سازوکار لازم صورت بگیرد.

موضوع ششم: اعتبار پروانه‌های EC و IR

آقای مشکین: متاسفانه تمدید پروانه‌های EC و IR  یک‌ساله شده است که با توجه به پروسه طولانی آن عملاً همیشه در حال تمدید هستیم. لازم است با سازمان دامپزشکی مکاتبه شود و اعتبار پروانه‌های برای شرکت‌هایی که در طی یک سال بدون مشکل بوده‌اند به دو سال افزایش یابد.

آقای دکتر خدایی: این مهم برای واحدهای میگو رخ داده و شرکت‌هایی که بعد از دو سال پیاپی بدون اشکال تمدید شده‌اند پروانه آنها 2 و 5 ساله تمدید می‌شود.

آقای دکتر امیری: الان با توجه به سیستمی شدن تمدید پروانه‌ها هر کارشناسی یک یا دو روز مهلت دارند که آن را بررسی نمایند و کل پروسه باید ۱۰ تا ۱۲ روز کاری به اتمام برسد و لذا قطعا مشکلات قبل را نخواهیم داشت.

موضوع هفتم: صادرات گوشت ماهیان خاویاری به اروپا

آقای دکتر خدایی: با توجه به اینکه NRP  خاویار تهیه شده بابت گوشت آن نباید مشکل زیادی داشته باشیم.

آقای دکتر امیری: NRP خاویار با NRP گوشت خاویاری متفاوت است، لذا اتحادیه برای تدوین برنامه پایش صادرات گوشت ماهیان خاویاری به اتحادیه اروپا درخواست نماید تا دفتر ما نسبت به نگارش NRP برای این محصول اقدام نماید.

جلسه در ساعت ۱۲:۳۰ با ذکر صلوات به اتمام رسید.