تحلیلی بر وضعیت صادرات آبزیان هند
مطابق آن چه که در بولتن شماره 8 INFOFIH درج شده ، صادرات آبزیان کشور هندوستان طی چهار سال بین سال های 2020 تا 2023 از یک رشد 43 درصدی از نظر مقدار و 22.4 درصدی از نظر ارزش برخوردار بوده که با توجه به محدودیت ها و مشکلات سال های اخیر بازارهای جهانی آبزیان بسیار قایل توجه و درس آموز است. مجموع صادرات از 1.073.293 تن سال 2020 به 1.537.613 تن در سال 2023 رسیده است . در همین مدت ارزش صادرات آبزیان هند از 5.7 میلیارد دلار به رقم حیرت انگیز 7.6 میلیارد دلار در سال 2022رسیده (33.3درصد رشد)که جزئیات آن در جداول زیر به تفکیک نوع محصولات (جدول شماره 1) و ارزش آن ها ( جدول شماره 2) ذکر شده است.
جدول شماره 1 مقدار صادرات آبزیان هند بر اساس محصول (تن)
HS کد | گروه محصولات | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | ||
301 | ماهی زنده | 229 | 147 | 75 | 52 | ||
302 | ماهی تازه | 20774 | 28323 | 24254 | 54258 | ||
303 | ماهی منجمد | 196611 | 202103 | 334058 | 413255 | ||
304 | فیله و گوشت منجمد ماهی | 95032 | 106900 | 120641 | 125844 | ||
305 | ماهی، خشک، نمکسود و… | 13524 | 12898 | 12908 | 14886 | ||
306 | سخت پوستان | 536845 | 687920 | 645223 | 665734 | ||
307 | نرم تنان | 138369 | 158918 | 169627 | 173292 | ||
1604 | ماهی آماده/کنسرو شده | 16500 | 20422 | 20945 | 22594 | ||
1605 | سخت پوستان آماده/نیمه آماده، نرم تنان | 54872 | 62101 | 76787 | 65627 | ||
مجموع | 1.073.293 | 1.280.834 | 1.405.469 | 1.537.613 | |||
جدول شماره 2 ارزش صادرات آبزیان هند بر اساس گروه محصول (1000 دلار آمریکا)
HS کد | گروه محصولات | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | ||
301 | ماهی زنده | 1762 | 4909 | 4887 | 5013 | ||
302 | ماهی تازه | 43578 | 48350 | 42370 | 62495 | ||
303 | ماهی منجمد | 404643 | 397746 | 588273 | 711196 | ||
304 | فیله و گوشت منجمد ماهی | 210455 | 263869 | 313223 | 271060 | ||
305 | ماهی، خشک، نمکسود و… | 75640 | 68541 | 48438 | 42745 | ||
306 | سخت پوستان | 3873589 | 5246763 | 4900123 | 4444105 | ||
307 | نرم تنان | 530584 | 692453 | 855644 | 763595 | ||
1604 | ماهی آماده/کنسرو شده | 51769 | 63487 | 69221 | 82930 | ||
1605 | سخت پوستان آماده/نیمه آماده، نرم تنان | 542758 | 653664 | 790971 | 633492 | ||
مجموع | 5.735.757 | 7.442.426 | 7.615.096 | 7.021.191 | |||
نکته بسیار مهم این است که اگرچه در طی این مدت، هرساله مقدار صادرات رشد داشته اما از نظر ارزش بالاترین درآمد ارزی مربوط به سال 2022 بوده ولی در 2023 در پی کاهش قیمت جهانی میگو درآمد ارزی حاصل از صادرات آبزیان هند کاهش و به 7.02 میلیارد دلار کاهش یافته است. به عبارت دیگر نزدیک به 77 % کاهش 594 میلیون دلاری ارزش صادرات آبزیان هند در سال 2023 مربوط به کاهش 456 میلیون دلاری صادرات میگوی هند است. نمودارهای زیر این روند را بهتر ترسیم می کند.
از مقایسه آمارهای مجموع این جداول 1 و 2 مشخص می شود که میانگین قیمت فروش کل محصولات از 5.344 دلار در هر تن در سال 2020 به 4.566 دلار در سال 2023 کاهش یافته است و این یک واقعیت در کل تجارت جهانی آبزیان است و منحصر به هند هم نبوده و برای کل کشورهای تولیدکننده آبزیان اتفاق افتاده است.
سهم میگو و سایر سخت پوستان از کل مقدار صادرات آبزیان هند در طی چهار سال مورد بررسی از 2020 تا 2023 به ترتیب 50، 53.7، 45.9 و 43.3 % بوده است در حالی که از نظر ارزش این سهم 67.5، 70.5، 64.3 و 63.3 % بوده که نشان دهنده ارزش واحد بالای میگوی پرورشی در مقایسه با سایر آبزیان صادراتی هندوستان می باشد.
در هر حال این مهم است که صنعت میگوی پرورشی کشور هند توانسته بیش از 5.2 میلیارد دلار ( در سال 2021) برای این کشور ارزآوری کند.
آمریکا بزرگترین بازار آبزیان هند است که در سال 2020 به تنهایی نزدیک به 41 % سهم از کل صادرات را داشته است. در عین حال با توجه به کاهش ارزش جهانی میگو و حضور قدرتمند اکوادور به عنوان رقیب اصلی هند در بازار میگوی آمریکا این سهم در سال 2023 به 35.4 % تنزل یافته اما در هر حال در تمام این سال ها آمریکا بزرگ ترین مصرف کننده آبزیان هند بوده است که هر ساله حدود 2و3 تا 3.3 میلیارد دلار از هند واردات داشته است.
چین دومین بازار بزرگ تولیدات آبزیان هند بوده که تقریبا همه ساله رشد داشته و می توان گفت که بخشی از سهم آمریکا توسط چین جبران وجذب شده است. ژاپن هم در تمام این سال ها سومین بازار محصولات آبزیان هند بوده که با نوسان از 364 میلیون دلار ( کم ترین میزان در سال 2023 ) تا 448 میلیون دلار (بالاترین میزان در سال 2021) روبرو بوده است.
اگر آمریکا، چین و ژاپن به ترتیب رتبه های اول تا سوم صادرات هند را به خود اختصاص داده بودند تایلند و ویتنام هم در رتبه های بغدی قرار دارند که البته بعضا جایگاه این دو کشورجابجا شده است.
این نشان می دهد که هند به تمام بازارهای اصلی و مهم آبزیان دسترسی دارد که همین امر نقطه قوت اطمینان بخشی برای تولیدکنندگان آبزیان کشور پناور هند است. در جدول شماره 3 پنج مقصد برتر صادراتی آبزیان هند را که مجموعا درصد کل صادرات هند را تشکیل می دهند با ذکر ارزش سالیانه مشخص شده است.
جدول شماره 3 ارزش صادرات هند بر اساس مقصد (1000 دلار آمریکا)
بازار مقصد | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 |
آمریکا | 2342961 | 3255187 | 2712161 | 2485516 |
چین | 891785 | 1029679 | 1264485 | 1246256 |
ژاپن | 385729 | 448471 | 442975 | 364071 |
تایلند | 170520 | 235841 | 321142 | 325647 |
ویتنام | 237499 | 308177 | 365621 | 320852 |
مجموع | 5.735.757 | 7.442.426 | 7.615.097 | 7.021.191 |