گزارش هایی از روند واردات و صادرات آبزیان در کشورهای اصلی تولید کننده آبزیان – برگرفته از گزارشات مجله اینفوفیش در سال 2024 – گزارش چهارم افزایش واردات ماهی و میگوی منجمد و تازه کشورهای آسیایی (چین، هند، تایلند، ویتنام و…)
بر اساس آمارهای جهانی آسیا قطب تولیدات آبزی پروری است و همزمان بزرگ ترین واردکننده آبزیان جهان هم هست. مجله INFOFISH TRADE NEWS 23 AUGUST در این خصوص گزارش تفصیلی خوبی را در ارتباط با این وضعیت در سه ماه نخست سال 2024 داده است . در این مجله از افزایش تولید داخلی میگوی چین به 1.9 میلیون تن صحبت شده و به همین دلیل هم واردات میگوطی پنج ماهه نخست سال 2024 به 483.000 تن محدود ماند و در همین مدت 69.000 تن هم صادرات میگو داشته است! بزرگترین تولیدکننده میگو (1.9 میلیون تن سالانه) و پنجمین صادرکننده میگو در عین حال بزرگترین واردکننده میگو نیز هست.
اگرچه وضعیت کشور ما ممکن است با این کشورهای پیشرو در تولید و تجارت آبزیان جهان قابل مقایسه نباشد اما اطلاع از آن می تواند از منظر سیاستگزاری تجارت آبزیان به عنوان یک الگو مورد توجه فعالان و ذی نفعان صنعت باشد. در این شماره از مجله اینفوفیش می خوانیم:
تجارت ماهی منجمد در آسیا
در سه ماهه اول 2024، بازارهای آسیایی بیش از نیمی از واردات ماهی منجمد جهانی را جذب کردند که البته این بازار تحت سلطه چین بود. روند مثبت واردات ماهی منجمد در آسیا در سه ماهه سوم و چهارم سال 2024 ادامه خواهد داشت.
واردات ماهی تازه/سرد شده
واردات جهانی ماهی تازه/سرد شده در سه ماهه اول سال 2024 در مجموع به 992.673 تن رسید که نرخ رشد 4.3 درصدی را نسبت به مدت مشابه سال 2023 نشان می دهد. آسیا که به عنوان یک منطقه مهم تجارت آبزیان محسوب می گردد و 21.6 درصد از سهم بازار این تجارت را به خود اختصاص داده روند افزایشی را به ثبت رسانده و 18.4 درصد معادل 214.869 تن در مقایسه با مدت مشابه در سال 2023 بیشتر وارد کرده است. در میان مقاصد اصلی بازار در آسیا، تایلند همچنان در دوره بررسی پنج ساله گذشته با 38 درصد سهم بازار بر منطقه تسلط داشته است. افزایش واردات در بازارهای عمده مشاهده شد، به جز هنگ کنگ که کاهش 22.9 درصدی را ثبت کرده است. چین که در رتبه سوم قرار دارد، نسبت به سال قبل از آن رشد قابل توجه (+ 36.5 درصد در سه ماهه اول 2024) و 59 درصد افزایش نسبت به پنج سال گذشته داشته است.
هند که در سال 2020 جزو 10 واردکننده بزرگ آسیا نبود، واردات خود را در سه ماهه اول 2024 نسبت به مدت مشابه سال قبل به میزان قابل توجهی افزایش داده است (+111.6٪) و به رتبه ششم (پیش از سنگاپور) رسیده و رشد 275٪. نسبت به سال 2020 داشته است.
واردات ماهی منجمد آسیا
در سه ماهه اول سال 2024، واردات جهانی ماهی منجمد به 2.7 میلیون تن رسید و در مقایسه با مدت مشابه در سال 2023 به میزان 10.48 درصد کاهش یافت. آسیا به عنوان یک منطقه مسلط بر بازار با 55.7 درصد از کل واردات ماهی منجمد ، در سه ماهه اول 2024 در مقایسه با مدت مشابه سال قبل، نرخ رشد نهایی 0.66 درصدی را به ثبت رساند. در میان 10 واردکننده برتر جهانی 6 واردکننده از آسیا و چین واردکننده شماره یک و پس از آن تایلند بودند. در میان پنج واردکننده برتر آسیا، چین (+8.92 درصد)، تایلند (+8.35 درصد)، ژاپن (+ 3.3 درصد) و ویتنام (+21.8 درصد) رشد واردات را ثبت کردند، در حالی که جمهوری کره کاهشی 13.2 درصدی را به ثبت رساند.
چین در سه ماهه اول 2024 با 20 درصد سهم بازار جهانی و 35.8 درصد سهم بازار در آسیا، بر واردات ماهی منجمد جهانی در سه ماهه اول 2024 تسلط داشت. همانطور که در مجله شماره 4 گزارش شده است، افزایش کلی واردات آبزیان چین در سال 2023 ناشی از واردات بیشتر ماهی منجمد است که در سه ماهه اول سال 2024 نیز به دنبال افزایش مصرف داخلی و بهبود صادرات غذاهای دریایی فرآوری شده از چین ادامه یافت.
برخی از تامین کنندگان اروپایی پایگاه بازفرآوری خود را از چین به ویتنام منتقل کردند و این مزیتی برای ویتنام بود. کاهش واردات ماهی منجمد در جمهوری کره از سوی دیگر، نتیجه کاهش قابل توجه واردات ماهی مکرل منجمد از نروژ است که ناشی از مسائل زنجیره تامین جهانی و کاهش تقاضای داخلی است.
تجارت میگوی منجمد در آسیا
عرضه کلی میگوی پرورشی در آسیا و آمریکای لاتین در سال 2024 کمتر از سطح سال 2023 باقی مانده است. تلاشهای پرورش دهندگان در نیمه اول سال در آسیای جنوبی و جنوب شرقی کند بوده است زیرا پرورش دهندگان به دلیل قیمتهای پایین سر مزرعه و همچنین به دلیل آن که قیمت های صادراتی هنوز به سطوح سودآور نرسیده است از رویکردهای محافظهکارانه با کاهش ذخیره سازی استخرها پیروی میکنند. این رویکرد پرورش دهندگان محافظه کارانه، تا دومین فصل برداشت در سپتامبر تا اکتبر ادامه دارد. در اکوادور، تولید میگوی پرورشی نیز به دنبال کاهش تقاضای واردات از بازار اصلی یعنی چین و همچنین ایالات متحده کاهش یافت.
به دنبال روند سال گذشته، چین به افزایش تولید داخلی خود در سال 2024 به ویژه از طریق تکنیک آبزی پروری گلخانه ای ادامه می دهد. براساس اعلام اتحادیه فراوری و بازاریابی محصولات آبزیان چین) (CAPPMAچین 6.42 هزار تن میگو و خرچنگ در سال 2023 تولید کرد. کل تولید گونه Penaeus از 1.9 میلیون تن در سال 2023 فراتر رفت که دلیل اصلی کاهش واردات میگو در سال 2024 است. برداشت از بخش آبزی پروری آب شیرین 550.000 تن در سال 2023 بود.
تجارت بین المللی
تحت تأثیر تقاضای کند در بازارهای اصلی وارداتی، صادرات میگو از منابع اصلی در طول ژانویه تا ژوئن 2024 کاهش یافت. اگرچه داده های صادرات شش ماهه هنوز در مورد اکوادور و هند منتشر نشده است، ارقام واردات چین و ایالات متحده کاهش صادرات را در این مدت تایید کرد.
در تجارت وارداتی رشد منفی واردات میگوی چین بیشتر به افزایش تولید داخلی وانامی مربوط می شود تا تقاضای ضعیف مصرف کننده، زیرا میگو همچنان یکی از غذاهای دریایی محبوب در این بازار است. کاهش واردات آمریکای شمالی و اروپا بازتاب واقعی کاهش تقاضای مصرف کننده در این بازارها است.
در چین، واردات ماهانه میگو در شش ماهه اول سال 2024 کمتر از سال 2023 بوده ، اما نسبت به دوره مشابه در سال های 2022 و 2021 بیشتر بوده است. حتی با کاهش صادرات، حضور اکوادور در این بازار با افزایش سهم بازار از 66.5 درصد در سال 2023 که به 68.5 درصد در دوره بررسی سال 2024 رسید، قوی بوده است.
چشم انداز
به گفته اتحادیه فراوری و بازاریابی محصولات آبزی چین) (CAPPMA تولید میگوی آب شیرین پرورشی احتمالاً به تدریج در چین کاهش می یابد. با این حال، صنعت آبزی پروری داخلی می خواهد تولید میگوی دریایی را در کشور ثابت نگه دارد. این سیاست احتمالاً بر واردات میگو در چین از منابع مختلف تأثیر می گذارد. با این وجود قرارداد تجارت آزاد بین اکوادور و چین در مقایسه با سایر صادرکنندگان در آسیا به نفع اکوادور عمل خواهد کرد. در همین حال، روند مثبت تقاضا در بازارهای آسیای جنوب شرقی به حمایت از صنعت آبزی پروری منطقه ادامه خواهد داد.
برداشت میگوی پرورشی در آسیا در نیمه دوم سال 2024 تا اکتبر در دسترس خواهد بود. با پایان فصل پرورش، عرضه کلی در آن زمان بهبود خواهد یافت. با این حال، بعید است که پیش بینی عرضه در سال 2024 را برآورده کند. از این رو، بهبود فعلی قیمت ها، حتی اگر اندک باشد ممکن است تا فصل آینده در سال 2025 ادامه یابد. در همین حال، اکوادور کمپین تبلیغاتی قوی خود را در بازارهای بالقوه در سراسر جهان ادامه خواهد داد.